Saturday, December 06, 2008

کوتیک له سوره یا

"کلیلی توانای و قه وت ویستکی قوله.هه روه‌ها کلیلی ژیانیکی درژ و به نرخه. اگر ییمه به هیوای دامه زرانی سایه قیکی ناو خو بین، هه ر هه زیکی واقییی له نیوماندا، زور هه لمان اگرسینیت".سوره یا فه لاح

Monday, November 24, 2008

نگین شێخولئیسلامی‌ به‌ دانانی‌ زه‌مانه‌ت، له‌ زیندان ئازاد كرا


نگین شێخولئیسلامی‌ به‌ دانانی‌ زه‌مانه‌ت، له‌ زیندان ئازاد كرا

رۆژی‌ یه‌كشه‌ممه‌، 3ی‌ سه‌رماوه‌زی‌ 1387ی‌ هه‌تاوی‌، نگین شیخولئیسلامی‌ به‌رپرسی‌ ئه‌نجوومه‌نی‌ ژنانی‌ ئازه‌رمێهری‌ كوردستان دوای‌ 49 رۆژ ده‌ستبه‌ركران له‌ به‌ندی‌ 209ی‌ زیندانی‌ ئێڤین، به‌ دانانی‌ زه‌مانه‌ت ئازاد كرا.
نگین سێ‌ حه‌وتوو پێش ده‌ستبه‌سه‌ر كردنی‌ له‌ لایه‌ن هێزه‌ ئه‌منییه‌تی‌یه‌كانی‌ رێژیمه‌وه‌، به‌ هۆی‌ نه‌خۆشی‌ دڵه‌وه‌ نه‌شته‌رگه‌رییه‌كی‌ قورسی‌ بۆ كرابوو.
له‌ ماوه‌ی‌ ئه‌م دوو مانگه‌دا، گرتنی‌ ئه‌م ژنه‌ چالاكه‌ی‌ كورد، نارزایه‌تی‌ به‌رینی‌ رێكخراوه‌كانی‌ مافی‌ مرۆڤی ناوخۆی‌ ئێران ‌و جیهان، به‌تایبه‌ت چالاكانی‌ ژنان‌و مافی‌ مرۆڤی‌ لێ‌ كه‌وته‌وه‌‌و به‌رده‌وام خوازیاری‌ ئازادیی‌ به‌په‌له‌ی‌ ئه‌و چالاكه‌ی‌ كوردی‌ مافی‌ ژنان بوون.
نگین شیخولئیسلامی‌ چالاكی‌ مافی‌ مرۆڤ‌و دامه‌زرێنه‌ر‌و به‌رپرسی‌ ئه‌نجوومه‌نی‌ كۆمه‌ڵایه‌تیی‌ - فه‌رهه‌نگیی‌ ژنانی‌ ئازه‌رمێهری‌ كوردستان‌و رۆژنامه‌وان ، سه‌رله‌ به‌یانی‌ رۆژی‌ 14ی‌ ره‌زبه‌ری‌ 1387ی‌ هه‌تاوی‌، له‌ لایه‌ن هێزه‌ ئه‌منییه‌تییه‌كانی‌ رێژیمی‌ كۆماری‌ ئیسلامیی‌ ئێرانه‌وه‌ ده‌ستبه‌سه‌ر كرا. تا ئێستا له‌ سه‌ر رێكه‌وتی‌ دادگایی‌ كردن‌و تاوانه‌كانی‌ ناوبرا هیچ شتێك روون نه‌كراوه‌ته‌وه‌.

Wednesday, November 12, 2008

که‌مپینی دژ به‌ په‌سه‌ند کردنی یاسای فره‌ ژنی

که‌مپینی دژ به‌ په‌سه‌ند کردنی یاسای فره‌ ژنی

که‌مپینی دژ به‌ په‌سه‌ند کردنی یاسای فره‌ ژنی
نامه‌یێکی سه‌رئاوه‌ڵا بۆ به‌رێز مه‌سعود بارزانی سه‌روکی هه‌رێمی کوردستان و په‌ڕڵمانی کوردستان.
بانگه‌وازێک بۆ ته‌واوی ڕێکخراوه‌کانی ژنانی ده‌ره‌وه‌ و ناوه‌وه‌ی کوردستان و ته‌واوی ڕۆشبیرانی کورد به‌ ژن و پیاوه‌وه‌،له‌ ته‌واوی ئه‌و ئینسانه‌ مرۆڤ دۆستانه‌ی که‌ ده‌سته‌به‌ر کردنی ئاسۆیێکی گه‌ش و ڕووناکیان مه‌به‌سته‌
.

وێنه‌ و ڕوخساری ژنی کورد له‌ ناو ئاسۆ دیاری‌کراوه‌کانی گه‌لی کورد ئه‌مڕۆکه‌ تارماییکی ڵێڵ و سه‌رگه‌ردانه‌ که‌ جێگا پێی له‌ هیچ شوێنێکدا دیاری نه‌کراوه. به‌ دوای تێپه‌ڕ بوونی مێژویکی پڕ له‌ به‌رزی و نزمی خه‌باتی گه‌لی کورد بۆ ده‌سته‌به‌ر کردنی ڕزگاری نه‌ته‌وه‌یی،له‌ کاتێکدا که‌ ئه‌م نه‌ته‌وه‌یه‌ هه‌ست به‌ "ئازادیکی هاکه‌زایی" ده‌کات هه‌وه‌ڵین ئامانج ومه‌به‌ستێک که‌ ڕه‌چاوی ده‌کات توند کردنه‌وه‌ی هاوساری پێوه‌ندیه‌ چه‌وت و ناله‌باره‌کانی کۆمه‌ڵایه‌تی و بنه‌ماڵه‌یه‌ و بۆ سه‌لماندنی ئه‌و قودره‌ت و توانایه‌ ده‌بێت چینێکی ژیر ده‌سته‌ی هه‌بیت و به‌ پێوانه‌ی هه‌ڵسه‌نگاندنه‌ مه‌زهه‌بی و کولتوری و داب و نه‌ریته‌ سه‌رسه‌خته‌کان بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ کێ ده‌توانی له‌ ژنان باشتر بێت؟؟!!

ڕۆژانێک بوو که‌ برا خه‌بات‌گێڕه‌کانمان به‌ سه‌ر شاخه‌کانی به‌رزی کوردستانه‌وه‌ هه‌ڵۆئاسا هه‌ڵده‌فڕین و مێژویان ده‌نووسی وڕزگاریان ته‌مه‌نا ده‌کرد.هه‌ر له‌م ڕۆژانه‌دا ژنانی کورد دژوارترین و ڕه‌شترین ڕۆژانی ژیانیان وه‌کو هه‌ڵسوڕێنه‌ری ژیانی بنه‌ماڵه‌ و گه‌وره‌ کردنی منداڵ و هاوسه‌نگه‌ری و هاوخه‌بات بوون له‌ گه‌ڵ پیاوه‌کانیان ده‌برده‌ سه‌ر و به‌و په‌ڕی ڕه‌نج و مه‌ینه‌ته‌وه‌ ڕۆژه‌کانیان لێ ده‌ڕۆشت و به‌رده‌وام ده‌که‌وتنه‌ به‌ر ده‌ست‌درێژی و ئه‌زیه‌ت و ئازاری دوژمنانی ده‌ره‌وه‌ و ناوخۆیی و به‌ هه‌ر بیانوویێکه‌وه‌ زه‌خت و گوشاریان له‌ سه‌ر بوو.ئه‌و ڕۆژانه‌ بوون که‌ ئه‌مڕۆکه‌یان دروست کرد و ئه‌و کورسیانه‌ی په‌رڵمان به‌ بێ هاوسه‌نگه‌ری وپشتیوانی و له‌ خۆبوردویی دایکان و خوشکان مسۆگه‌ر نه‌ده‌بوو،ئه‌و ڕابردووه‌ ئه‌مڕوکه‌ی خولقاند و تان و پۆی ئه‌م مێژوه‌ پڕه‌ له‌ دلێری و ئازایه‌تی و سۆز و خزمه‌تی ژنی کورد ه‌،به‌ڵام زۆر یه‌ک له‌و پیاوه‌ به‌رزه‌ شۆڕش‌گێڕانه‌ که‌ خه‌باتیان ته‌واو کرد هاتنه‌وه‌ و هه‌ستیان به‌وه‌ کرد که‌ ده‌بێ پشوو بده‌ن و جێگاوبانیان تازه‌ کرده‌وه‌ و ژنێکی‌تریان هێنا.دیاره‌ که‌ له‌م هه‌ل و مه‌رجه‌دا یاسای دژی فره‌ ژنی ده‌نگ ناهێنێت،چونکه‌ سیسته‌مێک ده‌خاته‌ مه‌ترسیه‌وه‌ که‌ بیرۆکه‌ی کۆن‌په‌رستی و دواکه‌وتوویی په‌روه‌رده‌ ده‌کات. ئێمه‌ ژنانی کورد خۆمان به‌ خاوه‌نی ئه‌م ده‌سکه‌وتانه‌ی ئه‌مڕۆکه‌ی گه‌لی کورد ده‌زانین و له‌ هه‌موو قۆناغێک‌دا ئاسه‌واری هه‌وڵ و تێکۆشانی بێ‌ووچانی خۆمان وه‌کو ژن ده‌بینین و چیدی ڕاگا ناده‌ین که‌ وه‌کو ڕه‌گه‌زی ده‌ره‌جه‌ی دوو چاومان لێ بکرێت و به‌ هێنانه‌وه‌ی هیچ پاساو و بیانووێک ناتوانن ئه‌و یاسا دیاری‌کراوانه‌ به‌ره‌و پێش به‌رن،متمانه‌تان هه‌بێت که‌ ڕه‌وتی بزوتنه‌وه‌ی ژنان ئه‌م سنووره‌ ده‌ستکردانه‌ تێک ده‌شکێنیت.
یه‌کێک له‌و مه‌رجه‌ سه‌ره‌کی‌یانه‌ که‌ کۆمه‌ڵگایێکی مه‌ده‌نی و دومکڕاتی پێ هه‌ڵ‌ده‌سه‌نگێردرێ بارودۆخی ژنانی ناو ئه‌و کۆمه‌ڵگاییه‌،ناکرێت له‌ لایێکه‌وه‌ هه‌وڵ بدرێت که‌ ئه‌و کۆمه‌ڵگایه‌ پێشکه‌وتوو و مدڕن نیشان بدرێت و بۆ ئه‌وه‌ی نیشان بدرێت که‌ پێشکه‌وتوین خه‌ڵاتی "ژن پارێزی"دابه‌ش بکرێت و له‌ لایێکی دیکه‌وه‌ سه‌ره‌کیترین مه‌رجه‌کانی ئه‌و پێشکه‌وتوویه‌ پێشێل بکرێت.ئێمه‌ وه‌کو ژنان و دایکانی جیلی داهاتوو په‌سه‌ند کردنی ئه‌م یاسایه‌ ئیدانه‌ و مه‌حکوم ده‌که‌ین و داوا به‌ڕێز کاک مه‌سعود سه‌رۆکی هه‌ریم و په‌ڕلمانی کوردستان ده‌که‌ین که‌ جارێ‌کیتر پێداچوونه‌وه‌یێک به‌ سه‌ر ئه‌م یاسایه‌دا بکه‌ن و داوا له‌ هه‌موو ژنانی کورد و ڕێکخراوه‌ مرۆڤ دۆسته‌کان ده‌که‌ین که‌ هه‌ڵوێست بگرن و بۆ ده‌ربڕینی ناڕه‌زایه‌تی ئه‌م دوو خاڵه‌ی خواره‌وه‌ بکه‌نه‌ ئامانج:

1.داوا ده‌که‌ین له‌ ژنان وپیاوانی ڕۆشنبیر که‌ به‌ چآووێکی کراوه‌ سه‌یر له‌ شانوی خه‌ڵاتی ژن‌پارێز بکرێت،ئایا ئه‌م هه‌ڵس و که‌وته‌ی حکومه‌تی هه‌ریم چه‌واشه‌ کردن نیه‌ و له‌م هه‌ل و مه‌رجه‌دا که‌ سه‌ره‌کیترین ماڤه‌کانی ژنان ژیر پێ ده‌خرێت دان و وه‌رگرتنی خه‌ڵاتی ژن‌پارێز مانای هه‌یه‌؟؟!!!

2.داوا له‌ گشت ژنانی کوردستان ده‌که‌ین که‌ بۆ ده‌ر بڕینی ناڕه‌زایه‌تی خۆیان و هه‌ڵویست گرتن به‌رانبه‌ر په‌سه‌ند کردنی یاسای فره‌ژنی ڕۆژی 25 نوامبر که‌ ڕۆژی جیهانی دژ به‌ توند و تیژی به‌رانبه‌ر به‌ ژنانه‌ بێنه‌ سه‌ر شه‌قامه‌کان و خۆ پیشان‌دان ساز بکه‌ن.

کاک مه‌سعودی به‌ڕێز، ئه‌ندامانی به‌ڕێزی په‌ڕلمان، شۆڕشگێڕانی کۆن و نوسه‌رانی ئه‌مڕۆی میژووی گه‌لی کورد یارمه‌تی بده‌ن با ئه‌و ئاسمانه‌ی که‌ باڵی به‌ سه‌ر کوردستاندا کێشاوه‌ بارانی به‌رانبه‌ری و یه‌کسانی و ڕێز و حورمه‌تی بۆ ته‌واوی ئه‌ندامانی کۆمه‌ڵگا ببارێنی،یاری بده‌ن تا که‌ش و هه‌وای کوردستان چیدی بۆنی خوێنی دایکێک، خوشکێک ،هاوسه‌رێکی تێ نه‌هاڵێت و خولیای کوشتن له‌ ناو خوێدا په‌روه‌رده‌ نه‌کات.ئه‌وڕۆکه‌ ئیوه‌ن بڕیار ده‌ده‌ن تکایه‌ چاوتان وه‌که‌ن و به‌رپرسانه‌ به‌رانبه‌ر نه‌وه‌ی ئه‌مڕۆ و داهاتوو وه‌جوڵێن و ئێش و ئازاری ئه‌م کاروانه‌ هه‌میشه‌ له‌ ڕێگادا به‌ بڕیاری مه‌سئولانه‌ی خۆتان که‌م وه‌که‌ن. ‌
لێره‌دا داوا له‌ هه‌موو مرۆڤێکی ئازاد و ئینسان‌دۆست ده‌که‌ین که‌ ده‌نگی خۆیان بۆ گۆڕانی یاسای فره‌ ژنی بخه‌نه‌ پاڵ ده‌نگی ئێمه‌ و بۆ گه‌یشتن به‌ دونیایێکی ئازاد و یه‌کسان هه‌موو پێکه‌وه‌ هه‌نگاو بنین.تکایه‌ به‌م ئیمه‌یل ئادره‌سانه‌ ئیمزاکانی خۆتان ڕه‌وانه‌ بکه‌ن.

سه‌نته‌ری ژنانی کورد له‌ کوڵن-ئاڵمانیا
centerijnan@ymail.com
ڕێکخراوی مافی ژنی کورد مافی مرۆڤ
Kurd_women@yahoo.com
ناوه‌ندی چاک
www.chak.de
کومیته‌ی به‌رگری له‌ ڕۆژنامه‌وانانی کوردستان
ناوه‌ندی کلتوری کورد نورێنبێرگ_ئه‌ڵمانیا
Kurdisches Kulturzentrum_Nürnberg
گروپه‌ی دایک و منداڵ نورێنبێرگ_ئه‌ڵمانیا
Kurdische Mutter und Kind Gruppe- Nürnberg
ئاژانسی نووچین کوردستان و ده‌نگی سه‌ربه‌خۆ
ڕێکخراوی ژنانی کۆمه‌ڵه‌ی شۆڕشگیری زحمه‌تکێشانی کوردستان-ڕه‌وتی یه‌کگرتنه‌وه‌
کومیته‌ی کورده‌کانی دانیشتوی ئامریکا بۆ دیموکڕاسی له‌ ئێران
کومیته‌ی مافی ژنانی کورد له‌ ئامریکای باکوور
تؤڕی ده‌نگی کوردستان
کؤمه‌ڵه‌ی ژنانی کورد له‌ کؤلن كوژن

1.سوره‌یا فه‌لاح 2. رووناک شوانێ نووسه‌ر له‌ سوید 3. قادر نادر نووسه‌ر له‌ سوید
4.دالیا سه‌لیم 5.ڕوناک ئه‌حمه‌د چالاکه‌ڤانی ژنان –ئاڵمانیا 6.نیهال جه‌لال مامۆستا ئاڵـانیا
7.دڵنیا سه‌لیم 8.عه‌لی مه‌حمود نووسه‌ر له‌ سوید 9.ئازاد مورادیان
10.ئومێدی ئه‌حمه‌دزاده‌ 11.سه‌بری به‌همه‌نی 12.نیما به‌نی‌به‌شه‌ر
13.کویستان محه‌مه‌د 14.کارزان ڕاوه‌ند 15.مه‌حه‌مه‌دی زاهیدی
16.سه‌رکه‌وت خاته‌می 17. ئه‌میری قادری 18.ئیمان مه‌لامیرزایی 19.ئیقباڵ مورادی
20.به‌همه‌ن ورمزیاری 21.فواد باتوونه‌ 22.ئیدریس سیری 23.زه‌ڕین سه‌داقه‌ت
24.زمانه‌ مه‌حه‌مه‌دزاده‌ 25.شه‌هلا دباغی 26.موسا سه‌عیدی 27.ئازاد سه‌فایی
28.ئارمان ته‌وێڵی 29.عومه‌ر ئه‌حمه‌د موسته‌فا 30.عبدوالڕه‌حیمی فه‌یزواڵاهی 31.لوقمان منوچهری 32.چه‌کۆ غوڵامی 33.شایسته‌ ده‌ست به‌سته‌ 34.حه‌مید کۆنه‌پۆشی
35.ڕه‌حمان زاهیدی 36.بورهان ڕه‌وشه‌ن 37.ئامانج دوستکامی 38.ئاویه‌ر ئه‌مینی
39.هێرش شه‌ریفی 40.هه‌ورام محه‌مه‌دی 41.ڕێزان سه‌عید 42.زیاد سلیمانی
43.دڵنیا عه‌بدووڵا 44. زالاک باخه‌نده‌ 45.شۆڕش مه‌ردانی 46.حه‌میدی شه‌ریفی
47.نه‌هیه‌ خوشکه‌لام 48.سدیق ئه‌حمه‌دی 49.بیری ئه‌حمه‌دی 50.تارا ئه‌حمه‌دی
51.توبا سیادت 52.په‌ری سه‌عید ئه‌مین 53.شه‌هلا فه‌سیحی 54.ڕوفیه‌ عه‌باسی
55.تارا محه‌مه‌د ئه‌مین56.سارامحه‌مه‌د ئه‌مین 57.ئاوا محه‌مه‌د ئه‌مین 58.ره‌زان محه‌مه‌د ئه‌مین
59.دڵسۆز محه‌مه‌د ئه‌مین60.سۆزان عه‌لی مه‌حمود61.چیا مه‌حمود ڕه‌سوڵ 62.سۆزان مه‌حمود ڕه‌سوڵ 63.به‌یان فایه‌ق حه‌سه‌ن 64.نیان فایه‌ق حه‌سه‌ن 65.ئامانج فایق حه‌سه‌ن 66.شاهۆ فایق حه‌سه‌ن
67،نه‌جیبه‌ جه‌ماڵ ڕه‌شید68.ناسکه‌ یاسین فه‌تاح 69. نه‌سرین عبدالکه‌ریم 70.ناسک فه‌تاح ئه‌مین
71.دانا محه‌مه‌د مه‌حمود 72.به‌همه‌ن محه‌مه‌د مه‌حمود 73.شیرکۆ جه‌مال ئه‌حمه‌د 74.کاوه‌ جه‌مال
75.که‌نار جه‌مال ئه‌حمه‌د 76.کانی مه‌حه‌مه‌د ئه‌حمه‌د 77.سه‌بری که‌ریم ڕه‌سوڵ 78.فاتمه‌ که‌ریم ڕه‌سول
79.به‌دری ته‌وحیدی 80.ثریا رسولپور 81.باسد عه‌زیمی 82.نه‌زیره‌ شافعی
83.دارا سامان ئه‌حمه‌د 84.ده‌رون سامان ئه‌حمه‌د 85.داریا سامان ئه‌حمه‌د 86.چیمه‌ن حه‌سه‌ن ڕه‌حمان
87.سابیر لوتفی 88.میدیا عومور 89.له‌یلا عومه‌ر 90.ئافتاو عه‌لی
91.کوێستان عبدالڕه‌حیم 92.شه‌هلا عه‌زیمی 94.سدیق حوسینی 95.به‌یان حوسینی
96.سامان حوسینی 97.شه‌رافه‌ت عه‌لی مه‌حمود 100.نیاز كەڕكووكی چالاك لە بواری مافی مروڤ ئەمریكا 101.سمیرا ڕحیمێ 102 .فریبا مهابادێ 103 ركسانا 104.دلبر نقشبندێ
105.سلاح پێشمركە دیرین 106 دلینا شریف زادە 107.‌نسرین بوكانی 107 .كردستان محمدێ
108.سروە خوش‌ناو 109 .پورە ئامئن لە مهاباد 110 . شیرین شریفێ 111 . ‌هما حسینێ 112 .خبات توحیدێ 113 .شپول توحیدێ 114.شورش ێاهو ئالمان 115.فرح شریفی ئالمان 116 .شادێ مثهرپور ئالمان 117.چمن مثهرپور ئالمان 118.نشمیل بوكانی لندن 119.نازدار قادر 120. نوین عبدو 121 . لیڵا عبدو 123.فایدیە زكریا 124 . سهیلا عبدو 125.شیرین عبدو 126.مریم عبدو 127.رانیە محمد 128.نوروز عبدو 129.لەولاو عبدو 130. جهان عبدو

Monday, October 27, 2008

نه‌دا فتوحی , سوره‌یا فه‌لاح /مێزگردێـك سه‌باره‌ت به‌ ڕه‌وشی ناوخۆی ئێران/

مێزگردێـك سه‌باره‌ت به‌ ڕه‌وشی ناوخۆی ئێران

26/10/2008

ده‌قی مێزگرده‌كه‌ 3.51MB - دابگره (Real) audio clip
ده‌قی مێزگرده‌كه‌ 3.51MB - گوێبگره (Real) audio clip

[insert caption here]

هاوكارمان جانی دیلان به‌رنامه‌ی مێزگردی ئه‌م هه‌فته‌یه‌ی ته‌رخان كردووه‌ بۆ ڕه‌وشی ناوخۆی ئێران و به‌ تایبه‌تی له‌ ڕووی ڕامیاری و مافه‌كانی مرۆڤه‌وه‌ له‌ به‌شی كوردسـتانی ئه‌و وڵاته‌دا.

میوانانی مێزگرده‌كه‌ ئه‌م به‌ڕێزانه‌ بوون:

نه‌دا فتحوی، چالاكی مافه‌كانی مرۆڤ و یه‌كێـك له‌ ئه‌ندامانی كۆمیته‌ی زیندانیـیانی كورد له‌ ئێران.
سوره‌یا فه‌لاح، به‌رپـرسی ژنانی كورد له‌ ئه‌مریكا و ڕێـكخراوی به‌رگری له‌ مافه‌كانی زیندانیـیانی سـیاسی كورد له‌ ئێران.

ده‌توانن گوێبیسـتی ده‌قی مێزگرده‌كه‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نـگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 23:15 خوله‌كه‌.

emailme.gif ئه‌‌م ڕاپۆرته ئیمه‌یڵ بكه
printerfriendly.gif بۆ چاپكردن

Sunday, October 19, 2008

ملیوینێک ئیمزا(مور) بو گورانکاری له یاسا ره گه‌زخوازه جیاوازیخه ری نێوان ژن و پیاو




وه ر گێر و نوسه ر سوره یا فه لاح


کومه لێ له چالاکانی مافی ژنان ده‌ست پێشخه‌ریان كردووه بۆ که‌مپه ینێکی گه وره که داوای ته واوکردن و كوتاهی هێنان به یاسای جیاوازی خه‌ره کانی دژبه ژن له ده‌ستوری ئێراندا ده کات.

که‌مپه‌ینی ملیوینی ئیمزا بۆگورانکاری له یاسای جیاوازی خه ره کان به مه به ستی کوکرد نه ده ی ملیوینێ ئیمزا که داوای گورانکاری له یاسا جیاوازیه خه ره کانی دژ به ژنان , به پاش تی کوشان له خو پیشان دا نیکی هیمن هه ر به و مه به سته‌ش له 12 جوزه ردانی سالی 2006 له فه له که ی حه وتی تیری شاری تاران پێک هات.

ئاماده کردنی چالاکیه کان و یارمه تی دان به م که مپه نیه له ژوئێنی 2006 دا ده‌ستی پی کرد و به ره سمیش له 27 ئاگوست له سمینارێکدا به نێوی " کاریگه ری یاسا له ژیانی ژناندا" شتی نوێی پێشان دا.

کوکردنه وه ی ملیوینێ ئیمزا له پالپشتی کردن له گورانکاری له یاسا دا ته نیا دانی له هه‌ندێک له ئا مانجه‌کانی ئه‌م که‌مپه‌ینه یه . ئه م که‌مپه‌ینه هه رو ه ها ئامانجی به ده ست هینانی ئه م مافانه‌یه

پ1- به رز کردنه وه ی ها وکاری و هه ره‌وه‌زی له گورانگاری کومه لایه تی : ئه م که مپه ینه ده یه وێت وه کو شێوازیک له هاوکاری بۆ راپه رین ، به ینی هه مو جور له چالاکانی کومه لایه تی له دروست کردن و پشتگیری له گورانکاری کومه لایه تی خزمه ت بکات.

پ2- ناسینی پیویسته کانی ژ نان و مافی به رایه تی و پیشه کی :

ئه م که مپه ینه ها و به شیه ئامانجی هه یه که به پیوه ند یه کان گه شه بدات. ؟؟پیوه ندی راسته و خوی به ینی چالاکان و به رگریکاره کانی ما فی یه‌کسانی له گه ل گروه په کانی تر له ژنان و هاوولایه تیه کان به چالاکانی ئه م که مپه ینه ده رفه تی ده دا بۆناسنیی كێشه‌ ونیگه رانیه کانی هه مو روژه ی ژنان به تایبه ت کێشه و پێویسته کانیان ( داخوازیه کانیان ) . له لایه نیکی ترو ئه م پیوندیه راسته وخویه وشیاری له نیوان گشتی خه لک سه باره ت به نایه‌کسانیی که له نێو یاسا کاندا ئه ژی زیاد ده کات.

پ3- درێژه دان به ده نگی ژن : رێکخراوانی ئه م که مپه ینه هیوادان که بتوانن له ئێران ئه م که مپه ینه له گه ل ئه‌و گروپانه‌ی وا پێویسته کانیان نه بیسراوه په‌یوندی بگرن.

که مپینه‌که پشت به ناسینی پێویستی ژنان به ده ست خویان ده‌به‌ستێ . ئه م پشت به ستنه به ئامانجی دریژه دان به ده نگی ژنان که پێویستیه‌کانیان له ئاستی سیاسهتی نیشتمان دا دیاری و ناونیشان نه کراوه .

پ4- زێده کردنی زانیاری ، به رزکردنه وه ی چالاکی دموکراتی :

ئه م که مپه‌ینه زیده کردن و با شتر کردنی زانیاریه کان له نا و دیالوگ وهه رو ه ها هاوکاری کردن به شێوه ییکی دموکراتی به ئه رکی خوی ده زانێت.

ئه م که مپه ینه به بروای پته وو که بیروکه ییک که کرداری حه قیقتی بو گورانکاری راسته قینه هه‌یه ته نیا کاتێ به ده ست دێت که کومه لگا بیبا ته به ره‌و ئه و بیرو بروائه شی ئاوێنه ی مه به ست و ویستی کومه لگا به گشتی بێت.

گورانکاری له پایه و پله ی ژن له کومه لگا دا پێوستی به بنا خه ی ئه و بیرو بروایه که کێشه و مه سه له ی یاسایی و شه رعی که ژنێک له گه لیا رو به رووه مه سه له ییگی که سیی به ته نیا بوئه و ژنه نیه به لکو تارده ییک نیشان ده ری پروبلێم و کیشه یکه که ژنان له ئاستکی به رین و زوردا له گه لیا رو به رون .

به‌واتاییه‌كی دیکه ئه م که مپه ینه بریاری وایه که بو چاککاری بنه ره تی و خولقا ندنی گورانکاری له سه ر چاوه ی کومه لگای مه ده نی دست پیش خات و به دوای به هێز کردنی خه لک ( چالاکی گه ل) و توانا کردنی ژنان بێت .

پ5- دابینی گونجا بۆ ئامانجه کانمان :

ده ست پێشخه رانی ئه م که مپه ینه ده زانن که گورانکاری کومه لا یه تی و له نیو بردنی نا به را به ری به ئاسانی به ده ست نایێت . ئێمه به به کاری سه خسته که ئه توانین ها و کاری پێویست بۆ خولقا ندنی گورانکاری پێکبێنین. ؟؟بی گومان ئه م ها وکاری و پێکه‌وه بوونه بۆ پالپێوه‌دان بۆ گه یشتن به ئامانجی که‌مپه‌ینه‌که له دا هاتووی ولاتدا رولێکی پۆزێتیڤ و روونی ئه‌بێت.

ئازموونی بزوتنه وه ی دموکراتیکی ژنان له ده ورو شوینی جیهاندا به تایبه ت له ناوچه که‌دا نیشانی داوه که به لێن بۆهاوکاری و چالاکی کومه لایه تی بو گه یشتن به ئامانجه کان رگه زی سه رکه وتنه له لا بردنی جیاوازی به ینی ژن و پیاو.؟؟خه بات بو یاسای یه کسانی له ئێران له راستیدا زنجیریه ییکی گورانکاری (پروسه ییکی )دژوار و درێژه.رێبازی راسته قینه بۆ گه‌یشتن ( دستکه وتنی ) یه کسانی به سه ر بناغه ی ده سه لا تی existing ده ژیاو و دیالوگی یه ک که سی به ینی ژن و پیاو له هه لوێستی ده سه لا تدا دانا مه زرێت.

راستر ( تاراده یی) به ده ست هێنانی ئامانجه کانی ئه م که مپه ینه به سه ر استراتیژییک که داوای به رز کردنه وه ی ئاگاداری به ینی دانه دانه ی ژنان و هاوولایه تیه کان سه باره ت به که سیه تی ( ناسنامه) و پله و پایه ژنان له کومه لگادا به گه وره یی داده مه زرێت.

پ6 - ده سه لاتی ژماره :

سه رکه وتنی را په رینی ئه م که مپه ینه به یه ک جاری پێشان ئه دات که ئه م داخوازیانه بو گورانکاری یا سا کان ته نیا بو4-5 هه زار ژن و پیاو که له م تی کوشانه له را بردودا پشتگیریان کردوه نیه به لکو ویست و داخوازی له راستیدا سه ر که وتنی ئامرازه کانی ئه م که مپه ینه پێشان ده دات که پشتگیری بۆ گورانکاری ئیشیکی دریژ خایه نه و زۆربه ی ئه م و ژن و پیاوانه ی که ئازاریان له ناهاوسه نگی یاسای ئێران دتیوه.

که مپه ینه که زۆر هه ول ئه دات که پێشان بدات ژنان ره وشتی جوراوجور بۆ هه لبرینی ده نگیان و پێشان دان به رهه لستی خویان به رانبه ربه یاسا و قانون ده‌که ن . و کو نویسنی کتیب ، وتار، به رهه م و فیلم و شیوه ییکی هونه ری ئیشی کومه لایه تی کردن.؟؟ژنان به سه رچاوه و ئمکاناتی که م و دیاری کراو له رێگه ییکی کرنگ تر و موشکل تره وه ده نگی خویان هه‌له ده برن وه کو رویشتن بو مه‌حکه مه ، را کردن له ما له وه یاوه کو ئیشیکی تێکه ده رو ناحه ز وه ک خو کوشتن و زه خه ت و توندی به رانبه ر به جه سته ی خویان ، سوتاندنی خویان.

به بلاو کردنه وه و پێشان دانی تێکوشانی به ربلاوی ژنان و نارازی بوون له وزعی ژن ئه م که‌مپه ینه ئامانجی به رچاو خستنی گشتی ئه وئستراتژیانه وا ژنان بۆ به ره نگاری یاسا ره گه زخوازه جیاوازخه ره کان و ناهاو سه نگی ئه وا نه یه.



پ7 - هیزی رێزمان و کو کردنه وه : یه کیکی ترله ئاما نج و ئامێزه سه رکه وتوه کانی ئه م که‌مپه ینه ئه وه یه که را په رین و ئیشیکی کوکراوه یه و ئه م حه قیقه ته پێشان ئه دات که پێویسته گورانکاری له یاسا ته نیا ده نگی به شێکی تایبه‌ت له ژنان نیه . له م تێکوشانه بی ده نگه ده نگی ژنان داوای گورانکاری ئه کات. گه لێک له وانه ی وا ۆ له نا و بردنی چالاکی ژنان رخنه ئه گرن ده‌لێن ئه م که مپه ینه بۆ ژنا نی بی ئیش که ئاسوده ئه ژین ، ئه وانه ی وا ژیانێکی جیاواز له گه لی نه دار و زه حمه تکێشان هه یه ، به لام راست نیه . چونکا به راستی یاسا بوژیانی گشتی خه لک نوسراوه و ئه م قانونه ناهاوسه نگانه‌ش بۆژنی خو ینده وارو نه خوینده وار ، ژنی سه روی شار و خواره وه ی شار , سه لت و عائله دار ، شاری و گوندیه.

پ8- کاتی گه شتن به ده رئه نجامه کانی ئه م که مپه ینه:

کاتی داندراو بۆئه م که‌مپه‌ینه درێژه .

یانی تا کو کردنه وه ی ملیوینی ئیمزا درێ‌ژه‌ی هه یه.له‌وانه‌یه به سال و ده سال به‌رده‌وام بێت. فازی ئه‌وه‌لی ئه‌م که‌مپه‌ینه کوکردنه‌وه ی ئیمزایه له پاشدا به ره وتێکی تر ئه گات.

پ9 - ویست و داخوازی ئه م‌که‌مپه ینه له شه ر له گه ل ئائینی ئیسلا مدانیه :

داواکاری بۆ تورانکاری له یاسا جیا وازی خه‌ره‌کان به‌رانبه ر به ئیسلام نیه به ره ورای قه ولی نیوه نه ته وه یی ئێراندایه . ئێران یه کێک له و ولاته تا نه یه که کونوا نسیونی حقوقی مه ده نی و سیاسی رێکخراوه ی نه ته وه یه ک گرتوه کانی ئیمزا کردوه و له ده رئه نجا مدا ئه شی هه مو شکل و و فورمێک له ناهاوسه نگی لا بدات. هه روه ها ئه م دا خوازیانه به رانبه ر به ئیسلام نه ویستاوه چونکه یا سا کان به شێک ل بینای ئیسلام نیه. گورانکاری له یاساکاندا که له م که مپه ینه دا باس کراوه ئاماژه ی ناکوکی و مشت و مری نیو فه قی و مه لا و زانا کانی ئائینی بووه . زور له سه رو کانی ئائینی وه کو ئایه‌ت الله سانعی یا ئایه ت الله بجنوردی و به شیکی زوری تریان داخوازی گورانکاری له یاسا ناها و سه نگه کان که به رانبه ر و دژ به ژنه ، ده که ن و گورانکاری له وانه دا دژ به ئیسلام دانانن. به هه رحال ئه م که مپه ینه به ده سه لات داره کان و خه لکیش پێشان ئه دات که به شێکی زۆر له خه لکی ئێران داوای ئه م گورانکاریه ئه که ن .

راپه رینی که مپه ین

چوونیه تی به ریوه بردنی ئه م بزوتنه‌وه ورا په رینه زیاتر پشتی به ستوه به ره وشتی رو به رو فێر کردن په یوه ندی بو گه یشتن به ئامانج که به م استراتیژیانه جێ به جێ ده بیت:

پ1- کو کردنه وه ی ئیمزا به ره وشتی ده‌رگا به ده‌رگا و گفتوگو له گه ل ژنان به تاک و ته نیا.

پ2 - کو کردنه وه ی ئیمزا له هه رجیگه ییک که ژنان کوده بنه وه و باس و گفتوگو له و باره وه. جیگه ی کوبونه ده ی خه لک وه کو پارک ، زانکو کارگای ئیش ، کلینیک و کوبه نه وه ی ئائینی جێگه ی مه شق و وه رزش ، پاس و متروو.

پ3- کو کردنه وه ی ئیمزا له رێگه ی دامه زراندنی سمینار و کونفرانس و کوبونه وه ناسینی ئه و که سانه ی وا له که مپه ین پشتگیری ئه که ن .

پ4 - کو کردنه وه ی ئیمزا له رێگه ی ئینترنت . ئینترنت به کار ده هێندرێت بۆ زانیاری سه باره ت به م که مپه ینه و هه روه ها شتی نوسراو بۆ فێربوونی قانونی،ئه‌وکه سانه ی وا پێیان خوشه که مپه ینه‌که ساپورت که ن ده توانن پتیشنه (Petition )که ئیمزا که ن فیرکردنی ئه وکه سانه ی وا به خوهیشتی خویان volunteer )) والینتریارمه تی ئه ده ن پێویسته :

بۆسه رکه وتن و به رێوه بردنی ئه م که مپه ینه گه لێکی زۆر له فیدا کاران و له خو بردویان پێویسته . هه ربویه لیژنه‌ی جوراوجور بوئه م کاره دروست کراوه . یه کێک له وانه " لیژنه ی فێرکردن " ئه م لیژنه یه ورک شوپی فێرکردن بۆ ئه وکه سانه ی وا به خو هێشتی خویان والینتره کا ن له کو کردنه وه ی ئیمزا و ناساندنی ئه م که مپه ینه به شداری ده که ن.

نا سینی یاسا کان له سه ر ژنان و چوونیه تی ئیش کردن له گه ل ها وشاریه کان له کاتی رویشتن بۆ مالی خه لک و چوونیه تی که لک وه‌رگرتن له کو بونه وه ی ژنان و پیاوان بۆباس کردنی که مپه ینه‌که له و ورک شوپانه دا فێرئه کرێت.

هه‌موو ئه‌وانه ی وا یارمه تی ئه ده ن پێویسته به جوانی چوونیهتی ئیشی " رووبه روو" فێربن.

والینتیره‌کان پێویست ناکات له سه ر کێشهی حقوقی و یاسایی ژناندا په سپورو تایبه تمه ند بن به لکو له وورک شوپه‌کاندا ئه وه نده که پێویست بێت فێرئه کرێن.

سه ودا و بواری چالاکی

چالاکیه کان بۆ که مپه ینه که ته نیا له شاری تاران نیه و ته واوی شاره چکوله کانیش ده توانن له‌م که مپه ینه دا به شداری بکه ن.

گروپه چالاک گێره کان ده توانن بو فێربونی چونیه تی ئیش کردن بۆ که مپه ینه که له وورک شاپه کان له شاری تاران به شداری که ن پاش ئه وه ئیستی خویان له شاره چکوله کان ده ست پێ پکه ن.؟؟ ئه گه رئه ندا مانی چالاک گێر له شارستانه کان زور بن ده توانن داوای دانانی وورک شاپ له شاره که یان بکه ن هه روه ها کو کردنه وه ی ئیمزا ده توانی له لایه ن هاو -نیشتماینه کانه وه له ده ره وه ی ولات به پوست و هاتو و چوی مسافیرو هه روه ها ئینترنت به ئه نجام بگات.

تومار کردنی ئه زمونه کان بوئێسته و داهاتوو

به شێکی دیکه له ئیشی ئه م که مپه ینه تومار کردنی" به لگه نامه یی" documentation به ومانا که هه روالینتریک له کاتی چالاکی بۆ کو کردنه وه ی ئیمزا و وتوو و یژله گه ل هاوشاریه کاندا ئه توانی چالاکیه ی خوی که ئازمونێکی دلڤه گه ر و خوش و ناخوش و گرنگ له کاتی وت و و یژله گه ل ژنانی جیاوازدایه له سه‌ر په‌ره کاغزێک بنوسن و کاتی گه راننه وه ی لیستی ئیمزا کان ، ئه م نویسنانه یان به نیوی " ئازمونی بی هاوتا " له کاتی وورک شاپه کاندا باسی لێ بکه ن تا که سانی دیکه ش که لکی لێ و ه رگرن.

؟ته مه نی ئمزا که ره کان

ژن و پیاو ئه وانه ی وا به شداری له م که مپه ینه دائه که ن ئه شێ ته مه ینان 18 و 18 به ره و سه ر بێت. ئیمزا کان له فرم ها ییکدا کوئه‌کرێته‌وه و له لا په ره ی که مپه ینه که دا پشتگیری و ساپورت کردنی که مپه ین به شداری کردن و ئیش له م که مپه‌ینه‌ دا به راستی ئیشێکی و النتیره . والنتیره کان ئه توانن به پێشکه ش کردنی 5000 تمه ن (ته قریبه ن 6 دولار ) ببنه ئه‌ندامی ئه م که مپه ینه. چونکه که که مپه ینه که به یارمه تی والینتره کان ئه تواننی سه رکه وێت. ئێمه ژنان له ژیانمانا و به موشکله ی ئابوری هیچ خه زانه ییکی دیکه مان نیه . بهلام به سه رپیی خومانه وه ویستاوین و ئه م پروژه گه وره به رێوه ده‌به‌ین تا به ئا مانجی بگه ینین.

ئادرس بۆ زانیاری زیاتر سه باره ت به م که مپه ینه.

ئادرسی مالپه‌ری ئه م که مپه ینه :

ئه وانه ی که ئه یانه وێت له م که مپه ینه دا


http://www.forequality.info/

شداری که ن به ئیمه
Forequality @ gmail.comپیوه ندی بگرن.


بو به شی کا لیفورنیا سوره یا فه sorayaf40@yahoo.com

Tuesday, August 26, 2008

Wto wji Jani Dilan legel Soraya Fallah

سوره‌یا فه‌لاح له‌ دووهه‌مین ساڵیادی كه‌مپـینی یه‌ك ملیۆن ئیمزا له‌ ئێران ده‌دوێت

25/08/2008

ده‌قی هه‌ڤپه‌یڤینه‌كه‌‌ 2:32MB - دابگره (Real) audio clip
ده‌قی هه‌ڤپه‌یڤینه‌كه‌‌ 2:32MB - گوێبگره (Real) audio clip

Sureya Falah

سوره‌یا فه‌لاح

به‌ بۆنه‌ی دووهه‌مین سـاڵیادی كه‌مپـینی یه‌ك ملیۆن ئیمزا و باری ژنانی ئێران و داخوازیـیه‌كانیان له‌ گۆڕینی ئه‌و یاسـایانه‌ی دژ به‌ مافه‌كانیانه‌ و هه‌روه‌ها باری ژنانی كورد كه‌ كۆمه‌ڵێـك له‌ چالاكانی مافه‌كانی مرۆڤ و ژنانی كورد كه‌وتوونه‌ته‌ به‌ر شـاڵاوی زیندان و ده‌سـتگیركردن هاوكارمان جانی دیلان چه‌ند ڕۆژ له‌مه‌وپـێش هه‌ڤپه‌یڤینێـكی له‌گه‌ڵ خانم سـوره‌یا فه‌لاح به‌رپـرسی ڕێـكخراوی مافی ژنان له‌ باكوری ئه‌مه‌ریكا و ئه‌ندامی مافی مرۆڤ و كه‌مپـینی یه‌ك ملیۆن ئیمزا ئه‌نجام دا.

ده‌توانن گوێبیسـتی ده‌قی هه‌ڤپه‌یڤینه‌كه‌‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نـگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 15:23 خوله‌كه‌.

emailme.gif ئه‌‌م ڕاپۆرته ئیمه‌یڵ بكه
printerfriendly.gif بۆ چاپكردن

Wto weji Govari Kurdistan Legel Soraya fallah سوره‌یا فه‌لاح

چنور قادري kurdistanmedia
ژنه‌ تێكۆشه‌ری‌ كورد، سوره‌یا فه‌لاح:

به‌شداریی‌ ژنان له‌ بواره‌ سیاسییه‌كاندا له‌ سیسته‌می‌ دیكتاتۆری‌‌و زۆرداریدا له‌گه‌ڵ‌ سیسته‌می‌ دێموكراتیكدا زۆر جیاوازه‌

١٧-٥-١٣٨٧

به شی یه که م

soraya__fallah_berkly08.jpg






له‌م دواییانه‌دا كۆنگره‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كورد له‌ ئامریكای‌ باكوور، بیسته‌مین كۆنفرانسی‌ ساڵانه‌ی‌ خۆی‌ به‌رێوه‌ برد. به‌رێزتان یه‌كێك له‌ به‌شدارانی‌ ئه‌م كۆنفرانسه‌ بوون. سه‌ره‌تا پێمان خۆشه‌ له‌ سه‌ر نێوه‌رۆكی‌ ئه‌م كۆنفرانسه‌‌و بریاره‌كانی‌ به‌ كورتی‌ بۆمان بدوێن
؟
كونفرانسی‌ ساڵانه‌ی‌ كۆنگره‌یی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كورد له‌ ئامریكا ئه‌مساڵ‌ له‌ رۆژانی‌تا ١١ی١٠‌ مانگی‌ ئادار له‌ شاری‌ واشینگتۆن پێته‌ختی‌ وڵاته‌ یه‌كگرتووه‌كانی‌ ئامریكا به‌رێوه‌ چوو. ئه‌م كۆفرانسه‌ له‌ ژێر ناوی‌ رێگاچاره‌ی‌ دێموكراتیك بۆ مافی‌ چاره‌نووسی‌ كورد‌و به‌ به‌رزكردنه‌وه‌ی‌ ئالای‌ كوردستان له‌ شه‌قامێكی‌ نزیك كۆنگرێسی‌ ئامریكا ده‌ستی‌ پێ‌ كرد. به‌ دوای‌ ئه‌ودا په‌یامه‌كانی‌ میوانه‌كان خوێندرایه‌وه‌.

له‌ لایه‌ن PDKIه‌وه‌، كاك شه‌ریف بێهرووز، نوێنه‌ری‌ حیزب له‌ ئامریكا په‌یامی‌ پیرۆزبایی‌ سكرتێری‌ گشتیی‌ حیزبی‌ دێموكراتی‌ كوردستان، به‌رێز كاك مسته‌فا هیجریی‌ خوێنده‌وه‌ كه‌ ده‌قی‌ ئه‌و په‌یامه‌ به‌ زمانی‌ ئینگلیزیش پێشكه‌ش به‌ به‌شدارانی‌ كۆنفرانسه‌كه‌ كرا. لێره‌دا ده‌بێ‌ بڵێم كه‌ شاندی‌ حیزبی‌ دێموكرات به‌شدارییه‌كی‌ زۆر به‌رچاو‌و چالاكانه‌ی‌ له‌ هه‌موو دانیشتنه‌كانی‌ ئه‌م كۆنفرانسه‌دا هه‌بوو.

له‌ رۆژی‌ یه‌كه‌می‌ كار كۆنفرانسدا، دامه‌زرێنه‌رانی‌ كۆنگره‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كورد له‌ ئامریكای‌ باكوور، بیره‌وه‌ریی‌و بۆچوونه‌كانیان به‌ بۆنه‌ی‌ 20 ساڵ‌ تێكۆشانی‌ كۆنگره‌یی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كوردیان ده‌ربڕی‌.
به‌ داوی‌ پێشكه‌ش كردنی‌ راپۆرتی‌ ساڵانه‌ی‌ كار‌و چالاكییه‌كانی‌ كۆنگره‌، له‌ لایه‌ن سه‌رۆكی‌ كۆنگره‌، دوكتوور سامان شالی‌، چه‌ند كۆڕ‌و سێمینار بۆ كه‌سایه‌تییه‌ سیاسی‌‌و ئاكادێمیسیه‌نه‌كانی‌ كورد‌و بیانیی‌ به‌شدار له‌ كۆنفرانسدا به‌رێوه‌ چوو. كۆره‌كان له‌ ژێر ناوه‌كانی‌: سیاسه‌تی‌ هه‌رێمه‌ كوردییه‌كان‌و سه‌ربه‌خۆیی‌ كوردستان، گیروگرفتی‌ كورده‌كان له‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ وڵات، دوا ئه‌نجام‌و ده‌رئه‌نجامه‌كانی‌ سه‌ربه‌خۆیی‌، گیروگرفته‌كانی‌ سه‌ر رێگای‌ گه‌نجانی‌ كورد له‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ وڵات، شارستانییه‌ت‌و كاریگه‌رییه‌كانی‌ له‌ سه‌ر مه‌سیحییه‌ت‌و كولتووری‌ رۆژهه‌ڵات.
له‌ دوایین به‌شی‌ كۆنفرانسه‌كه‌دا، راپۆرتی‌ كار‌و چالاكییه‌كانی‌ دوو كومیته‌یی‌ ژنان‌و كۆمیته‌ی‌ ئێران سه‌ر به‌ KNC، خرایه‌ به‌ر بۆچوونی‌ كۆنفرانس. دوكتوور ئازاد مورادیان به‌رپرسی‌ كۆمیته‌ی‌ ئێرانی‌ كۆنگره‌، دوایی‌ پێداچوونه‌وه‌ له‌ سه‌ر چۆنییه‌تی‌ پێكهاتنی‌ ئه‌م كۆمیته‌وه‌، باسی‌ له‌ ته‌وه‌ره‌كانی‌ سه‌ره‌كیی‌ پێكهاتنی‌ به‌ره‌ه‌ی‌ یه‌كگرتووی‌ كورد، به‌ره‌ی‌ ئۆپۆزیسیۆنی‌ ئێران له‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ وڵات، پێوه‌ندی‌ له‌گه‌ڵ‌ سیاسه‌تڤانانی‌ رۆژهه‌ڵات‌و ئامریكا، كۆسپ‌و ئاسته‌نگه‌كانی‌ گه‌یشتن به‌م ئامانجانه‌ی‌ خسته‌ به‌رچاوی‌ به‌شدارانی‌ كورده‌وه‌. منیش وه‌ك به‌رپرسی‌ كۆمیته‌ی‌ ژنان، ئاماژه‌م به‌ چالاكییه‌كانی‌ كۆمیته‌ی‌ ژنان له‌ ساڵی‌ رابردوودا كرد‌و رێژه‌ی‌ چالاكییه‌كان له‌ راپۆرته‌كه‌دا زۆر به‌رچاو بوون.
پێشكه‌ش كردنی‌ راپۆرتی‌ چالاكییه‌كانی‌ ده‌سته‌ی‌ به‌رێوه‌به‌ریی‌ KNC له‌ دوو ساڵی‌ رابردوو به‌شێكی‌ دیكه‌ی‌ كاره‌كانی‌ كۆنفرانس بوو. به‌شی‌ كۆتایی كۆنفراسیش، ده‌نگدان بۆ هه‌ڵبژاردنی‌ به‌رپرسان‌و به‌رێوه‌به‌رانی‌ كۆنگره‌ بۆ دوو ساڵی‌ داهاتوو بوو. 8 كه‌س وه‌ك ده‌سته‌ی‌ به‌رێوه‌ریی‌ هه‌ڵبژێران‌و ئه‌مساڵ‌ دوكتوور كرمانج گوندی‌ وه‌ك سه‌رۆكی‌ KNC هه‌لبَژێردرا. ئه‌مه‌ ته‌نیا كورته‌یه‌ك له‌ كار‌و باره‌كانی‌ پێوه‌ندیدار به‌ كۆنفرانسه‌كه‌ بوون.
ده‌كرێ‌ بزانین كه‌ چ هۆكارگه‌ڵێك بوونه‌ هۆی‌ گه‌شه‌سه‌ندن‌و ده‌ركه‌وتنی‌ كه‌سایه‌تیی‌یه‌كی‌ ژن وه‌ك سوره‌یا فه‌لاح له‌ نێو گۆره‌پانی‌ سیاسی‌‌و كۆمه‌ڵایه‌تی‌ كوردستاندا؟
زۆر بۆم سه‌یر‌و سه‌مه‌ره‌یه‌ كاتێ‌ كه‌ ته‌ماشای‌ دواوه‌ ئه‌كه‌م‌و بیر له‌ ژیانی‌ رابردووم ئه‌كه‌م، ده‌بینم‌و ده‌رك ده‌كه‌م كه‌ چه‌نده‌ ده‌می‌ رانه‌بردووم‌و داهاتووم به‌ ده‌ستی‌ رابردوومه‌وه‌ دارێژاوه‌ یان كه‌ چه‌نده‌ بیر‌و تێڕوانینه‌كانم گه‌شه‌یان سه‌ندووه‌‌و یان كه‌ سنووری‌ به‌ ده‌وردا كێشراوه‌.
زۆر دڵڤه‌كه‌ره‌ كه‌ ده‌رك ده‌كه‌م چه‌نده‌ تێگه‌یشتووم له‌ خۆم‌و ناسینی‌ جیهانی‌ چه‌نده‌ له‌ مافه‌كانم‌و به‌رزخوازییه‌كانم له‌ نێوان تاقیكاری‌‌و رووداوه‌كان پێك هاتووه‌، سكی‌ دایكم، نیشتمانی‌ بێ‌ سجیل‌و بێ‌ ناسنامه‌م. نه‌ته‌وه‌ی‌ به‌ها كه‌م كراوم، ئه‌و جێگه‌ی‌ تێدا گه‌وره‌ بووم‌و شتی‌ تێدا فێر كراوم‌و ئه‌و كاتانه‌ی‌ وا له‌ سه‌ر جێگه‌ی‌ خۆمدا مات‌و وشكی‌ كردووم‌و چۆنیه‌تی‌ ئه‌مڕۆی‌ من‌و كێ‌ بوونی‌ منی‌ به‌یانی‌ روون‌و پێناسه‌ ده‌كات.
ئه‌مه‌ مێژوو‌و پێشینه‌ی‌ منه‌، سه‌ركه‌وتنم‌و خه‌مه‌كانی‌، پێ‌گه‌یشتن‌و له‌ ده‌ستدانم، هیوا‌و ویستی‌ ناته‌واو‌و دوور‌و درێژم، خه‌ون‌و ئاواتێك كه‌ له‌وه‌ ده‌چێ‌ هه‌رگیز ده‌ستی‌ به‌ سه‌ردا نه‌گیرابێت.
ئه‌و شته‌ی‌ هه‌ڵمبژارد‌و بۆ خوێندن له‌ زانكۆ، هه‌ر ئه‌و شته‌یه‌ كه‌ وه‌رگیرا‌و له‌ سه‌فه‌ری‌ ژیانمه‌. ناسینی‌ خۆم وه‌ك كوردێك، یه‌كێك له‌ چل میلیۆن مرۆڤ كه‌ نیشتمانێكی‌ نیه‌ كه‌ نێوی‌ بنێ‌ "ماڵ‌" كه‌ هێشتا مافی‌ قسه‌ كردن به‌ زمانی‌ شیرینی‌ دایكی‌ خۆی‌ نیه‌، شانسی‌ شایی‌ گێرانی‌ به‌ كولتوور‌و رابردووی‌ خۆی‌ نیه‌، رۆڵێكی‌ زۆر گه‌وره‌ی‌ له‌ چۆنیه‌تیی‌ به‌رهه‌مهاتنی‌ مندا‌و چۆنیه‌تی‌ به‌رده‌وامبوونی‌ من له‌ سه‌ر بیر‌و باوه‌ڕه‌كه‌م دانا.
له‌ زۆربه‌ی‌ كاته‌كاندا، مرۆڤ حه‌قی‌ هه‌ڵبژاردنی‌ پێ‌ نه‌دراوه‌، له‌دایكبوون‌و لێدانێكی‌ توند له‌ كاتی‌ له‌دایكبوون، سزای‌ بێ‌تاوانی‌ كێشانی‌ ژیانێكی‌ پڕ له‌ زه‌خت‌و زوڵمی‌ زاڵم، ده‌ركردن له‌ وڵات‌و زیندانی‌كردن، به‌ڵام له‌ كاتێكه‌وه‌ مافی‌ هه‌ڵبژاردنم هه‌یه‌، ئه‌مه‌وێت ژیانم پێشكه‌ش به‌ گه‌شه‌سه‌ندن‌و په‌ره‌پێدان به‌ مافی‌ مرۆڤ‌و مافی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كورد‌و مافی‌ ژن‌و منداڵ‌ بكه‌م، فێر بم چۆن به‌شدار بم‌و به‌شداری‌ بكه‌م.
گه‌وره‌ بوون‌و پێگه‌یشتن له‌ بنه‌ماڵه‌یه‌ك به‌ چه‌ند خۆشك‌و برا‌و هۆز‌و تایفه‌یه‌كی‌ گه‌وره‌، قسه‌كردن به‌ زمانێك له‌ ماڵه‌وه‌‌و ناچار بوون به‌ زمانێكی‌ دیكه‌ له‌ قوتابخانه‌، گه‌وره‌بوون له‌ سه‌رده‌می‌ شه‌ڕ‌و تێكهه‌ڵچوون، ناسینی‌ ره‌نجی‌ زه‌حمه‌تكێشان، ناسینی‌ ترس‌و دیتنی‌ ئه‌و له‌ چاوی‌ منداڵیما‌و، منداڵانی‌ بێ‌گوناح‌و ترساو له‌ ژێر بۆمبارانی‌ دوژمن، گه‌وره‌ بوون له‌ نێو جیهانی‌ پڕ له‌ هه‌ستی‌ گه‌یشتن به‌ ئازادی‌ منی‌ بۆ خه‌بات‌و شه‌ڕ بۆ گۆڕانكاری‌ له‌ كۆمه‌ڵگادا په‌روه‌رده‌ كرد. له‌ چه‌پی‌ شۆرشگێره‌وه‌، ده‌ستم پێ‌ كرد‌و جۆش‌و خرۆشی‌ شۆڕشگێرانه‌م په‌روه‌رده‌ بوو، به‌ جیهانه‌وه‌ ده‌ستم پێ‌ كرد، گه‌یشتم به‌ ناسینی‌ كورپه‌ی‌ نیشتمان.
رێژه‌ی‌ ژنان له‌ نێو به‌ڕێوه‌به‌ری‌ رێكخراوه‌ سیاسی‌، كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان‌و هه‌روه‌ها حیزبه‌ كوردییه‌كاندا زۆر كه‌مڕه‌نگه‌‌و ئه‌مه‌ وه‌ك خاڵێكی‌ لاواز ده‌ژمێردرێت. له‌ نێو كۆنگره‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كورددا، به‌شداری‌ ژنان له‌ چ ئاستێك دایه‌‌و ژنان چه‌نده‌ له‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ ئه‌م رێكخراوه‌دا رۆڵیان هه‌یه‌؟
له‌ نێو كۆنگره‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كورددا، ژنان رۆڵێكی‌ به‌رچاویان هه‌یه‌، رێژه‌یان له‌ نێو كۆنگره‌دا زۆره‌، له‌ كۆمیته‌ی‌ ناوه‌ندیی‌ 2 كه‌س له‌ 8 كه‌سه‌كه‌ ژنین‌و له‌ ناو لێژنه‌كاندا ژنان به‌ زۆر‌و كه‌مه‌وه‌ به‌شدارن. ئه‌مساڵ‌ چوار ژنی‌ غه‌یره‌ كورد بۆ كار‌و باره‌كانی‌ كۆنگره‌ زۆر زه‌حمه‌تیان كێشابوو، خه‌ڵاتی‌ شانازیی‌ "Honoring Award"یان وه‌رگرت. هه‌روه‌ها لێژنه‌یه‌كی‌ جیاواز له‌ سه‌ر ژنان له‌ نێو كۆنگره‌دا هه‌یه‌ كه‌ ساڵی‌ رابردوو كۆنفرانسێكی‌ گه‌وره‌ی‌ نێونه‌ته‌وه‌یی‌ له‌ هه‌ولێری‌ پێته‌ختی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان پێك هێنا‌و كۆنفرانسه‌كه‌شی‌ پێشكه‌ش به‌ سوره‌یا سراجه‌دینی‌، ژنی‌ كوردی‌ تێكۆشه‌ری‌ نێو كۆنگره‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ كورد كرا كه‌ به‌داخه‌وه‌ كۆچی‌ دوایی‌ كردبوو. پێویستیمان به‌ به‌شداری‌ چالاكانه‌ی‌ ژنان له‌و لێژنه‌یه‌دا هه‌یه‌. ئه‌گه‌ر بڕێ‌ جار پیاوه‌كان زیاتر دیارن، له‌به‌ر ئه‌وه‌یه‌ كه‌ به‌شداری‌ سیاسیی‌ ژنان له‌ نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كاندا كه‌مڕه‌نگه‌.
خاتوو سوره‌یا ، ئێوه‌ چۆن پێناسه‌ی‌ كاریگه‌رییه‌كانی‌ به‌شداری‌ ژنان له‌ بواره‌كان سیاسی‌، كۆمه‌ڵایه‌تی‌، ئابووری‌‌و فه‌رهه‌نگی‌‌و هتد... له‌ نێو كۆمه‌ڵگادا ده‌كه‌ن‌و ئه‌م پرسه‌ چه‌نده‌ گرینگ ده‌زانن؟
به‌شداریی‌ ژنان له‌ بواره‌ سیاسییه‌كاندا له‌ سیسته‌می‌ دیكتاتۆری‌‌و زۆرداریدا له‌گه‌ڵ‌ سیسته‌می‌ دێموكراتیكدا زۆر جیاوازه‌. له‌ سیستمی‌ دیكتاتۆریدا، بژاردنی‌ ڕاو‌و ده‌نگ بێ‌مانایه‌‌و تۆتالیتره‌كان پێویستیان به‌ مه‌شرووعییه‌ت له‌ نێو میلله‌تدا نیه‌، له‌ حالێكدا كه‌ مه‌شرووعییه‌تی‌ یه‌كه‌م له‌ شه‌رتی‌ مانه‌وه‌ی‌ سیستمی‌ سیاسیی‌ دێموكراتیكه‌. هه‌ر بۆیه‌ رێژه‌، ده‌نگ‌و ژماره‌ی‌ به‌شداریی‌ خه‌ڵك زۆر گرینگه‌. به‌و مانایه‌ كه‌ كاتی‌ هه‌ڵبژاردن‌و گۆڕانكاری‌ بۆ سه‌رۆكایه‌تی‌ حیزب‌ورێكخراوێك ده‌نگی‌ زیاتر سه‌ركه‌وتنه‌. بۆ ئه‌و ده‌نگ‌و ژمارانه‌ پێویستیان به‌ ته‌واوی‌ كۆمه‌ڵگایه‌، نه‌ نیوه‌ی‌ كۆمه‌ڵگا. به‌ پێچه‌وانه‌، له‌ سیستمی‌ دیكتاتۆریدا ژماره‌ی‌ به‌شداریی‌ ئه‌وان بۆ رووخاندن‌و گۆڕانكاری‌ بنه‌مایی‌ زۆر گرنگه‌. دیكتاتۆری‌ هۆشیاریش ئه‌توانێ‌ له‌ ژن‌و به‌شدار كردنی‌ ئه‌و كه‌ڵكی‌ گه‌وره‌ وه‌رگرێت. وه‌ك تێكشكاندنی‌ رێژیمی‌ پێشكه‌وتووی‌ ئالنده‌ به‌ به‌كارهێنان‌و پاره‌دان به‌ ژنانی‌ خۆفرۆش‌و سه‌رخستنی‌ رێژیمی‌ پینۆشه‌ له‌ شیلی‌ یان سه‌ركووتكردنی‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ سیاسیی‌ ژنانی‌ ئێران به‌ ده‌ست ژنانی‌ مه‌زهه‌بی‌ چارشێوه‌ به‌سه‌ر.
له‌ بواری‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و ئابووری‌‌و كولتوورییه‌وه‌ من نه‌ ته‌نیا به‌ هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ به‌ سه‌ر ئه‌م بروایه‌م كه‌ ئه‌گه‌ر عه‌رز خڕ (بازنه‌یی‌، گرد) نه‌بوایه‌، وه‌زعی‌ جووڵه‌‌و فۆنكسیۆنی‌ فیزیكی‌ له‌ ئه‌تمۆسفێردا وه‌ك ئێستا نه‌بوو، رێگای‌ كۆمه‌ڵگاش كاتێ‌ كه‌ به‌هۆی‌ فۆنكسیۆنی‌ ناته‌واویدا له‌سه‌ر‌و له‌وێ‌ بوونی‌ ژن هه‌یه‌، ئیتر كۆمه‌ڵگایه‌كی‌ خڕ (بازنه‌یی‌) به‌ فۆنكسیۆنی‌ عه‌رز له‌ ئه‌تمۆسفیه‌وه‌ نیه‌، به‌ڵكوو به‌هۆی‌ ئه‌زموونی‌ وڵاته‌ پێشكه‌وتووه‌كان له‌ سیستمی‌ ئابووریدا له‌ بازاڕی‌ كار‌و ئیشه‌ كه‌ پاره‌ی‌ تێدایه‌. له‌ هه‌ر كۆمه‌ڵگایه‌كدا ژنان زیاتر به‌شداریی‌ كار‌و پاره‌‌و دروستكردنن، ئه‌و كۆمه‌ڵگایه‌ گه‌شه‌یه‌كی‌ زیاتری‌ كردوه‌، وه‌ك ولاته‌ یه‌كگرتووه‌كانی‌ ئامریكا كه‌ ژنان به‌ رێژه‌یه‌كی‌ زۆر له‌ بازاری‌ ئیش‌و كاردان، وه‌ك وڵاته‌ ئورووپاییه‌كان‌و هتد...
ده‌گه‌رێینه‌وه‌ سه‌ر بزاڤ، ئێوه‌ چۆن پێناسه‌ی‌ بزاڤێكی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ ده‌كه‌ن. هه‌روه‌ها سوره‌یا فه‌لاح چۆن ده‌ڕوانێته‌ جیاوازییه‌كانی‌ نێوان بزاڤێكی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و بزاڤێكی‌ سیاسی‌؟
بزاڤی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ یان "Social Movement" چه‌شنێك له‌ چالاكی‌‌و كاریگه‌ری‌ كۆمه‌ڵی‌ له‌گه‌ڵه‌. ئه‌وان كۆمه‌ڵێكی‌ گه‌وره‌ن له‌ تاكه‌كان‌و رێكخراوه‌كان كه‌ له‌ سه‌ر كێشه‌یه‌كی‌ سیاسی‌ یا كۆمه‌ڵایه‌تیی‌ تایبه‌ت ئاماژه‌ ده‌كه‌ن. چه‌شنێك له‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ له‌ رۆژ نابێته‌ هۆی‌ فێربوون‌و سیستمی‌ په‌روه‌رده‌ له‌ سه‌ده‌ی‌ 19 به‌م لاوه‌ پێك هاتووه‌. ئازادیی‌ قسه‌‌و وتار، سیستمی‌ په‌روه‌رده‌‌و سه‌ربه‌خۆیی‌ ئابووری‌، به‌رگری‌ له‌ خه‌بات‌و له‌ ئاكامدا به‌رگری‌ له‌ بزاڤێكی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ له‌ رۆژئاوا‌و وڵاته‌ پێشكه‌وتووه‌كان كردووه‌.
به‌ڵام له‌ سه‌ده‌ی‌ ڕابردوودا، بزاڤی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ له‌ به‌رانبه‌ری‌ سیستمی‌ نیشته‌جێیی‌‌و كۆلۆنیالیسمی‌ رۆژئاوایی‌ "Westem Colonialism" پێك هاتووه‌، وه‌ك مائۆ مائۆ له‌ وڵاتی‌ كینیا. تیۆریگه‌لێكی‌ زۆر به‌ ده‌ستی‌ زانیارانی‌ زانستی‌ سیاسه‌ت‌و زانستی‌ سۆسیۆلۆژی‌ (كۆمه‌ڵناسی‌) هه‌یه‌ كه‌ شایانی‌ باسه‌ كه‌سێكی‌ وه‌ك چالز تیلی‌.
ئه‌و كارانه‌ی‌ كه‌ بزاڤی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ ده‌گێرێت:
1ــ كه‌مپین‌و هێرش (كه‌ ئه‌مڕۆ رێگه‌یه‌كی‌ ئاشتیخوازانه‌ی‌ هه‌یه‌). ئه‌مه‌ بزاوتێكی‌ به‌رده‌وام، رێكوپێك، كۆمه‌ڵی‌‌و هه‌ره‌وه‌زید‌و داخوازییه‌كان به‌رانبه‌ر به‌ كاربه‌ده‌ستانی‌ حكوومه‌ت.
2ــ كۆمه‌ڵی‌‌و یه‌كیه‌تیی‌ كاركه‌ره‌كان: وه‌ك چالاكێكی‌ سیاسی‌، خۆپێشاندان، پتیشن، میتینگ، كۆبوونه‌وه‌، هه‌نگ هه‌ڵبڕین له‌ میدیا‌و هتد... .
3ــ به‌شداران بۆ پیشاندانی‌ به‌نرخ بوون، یه‌كیه‌تیی‌، ژماره‌، رێژه‌‌و ئه‌رك خستنه‌ سه‌رشان یان له‌ لایه‌ن خۆیانه‌وه‌ یان كه‌ به‌ ده‌ستووری‌ بونیادێك به‌شداری‌ له‌ كه‌مپین ده‌كه‌ن.
ئه‌م بزاڤه‌ له‌ ئامریكا‌و ئینگلیس دروست كراوه‌، ئه‌ویش له‌ ده‌هه‌ی‌ یه‌كه‌می‌ سه‌ده‌ی‌ نۆزده‌ بوو به‌ دیارده‌یه‌كی‌ جیهانی‌. بزاڤی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ زۆر باسێكی‌ قووڵ‌‌و به‌نرخه‌‌و زۆر له‌ نزیكه‌وه‌ له‌گه‌ڵ‌ سیستمی‌ سیاسیی‌ دێموكراتیكدا له‌ پێوه‌ندیدا به‌ بزاڤی‌ سیاسی‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌ له‌ سه‌ر كێشه‌یه‌كی‌ سیاسی‌ كار ده‌كات.
بزاڤێكی‌ سیاسی‌ له‌وانه‌یه‌ به‌ سه‌ر كێشه‌یه‌كی‌ سیاسی‌ یا به‌شێ‌ له‌ كێشه‌ سیاسییه‌كان رێك بخرێ‌. له‌ زۆربه‌ی‌ كاته‌كاندا پارتێك یان رێكخراوێك رێنوینیی‌ ئه‌م بزووتنه‌وه‌یه‌ به‌ ده‌ست ده‌گرێت. بزاڤێكی‌ سیاسی‌ له‌ زانستی‌ سیاسه‌تدا ده‌بڕینی‌ خه‌بات‌و هه‌وڵ‌دانی‌ به‌كۆمه‌ڵ له‌ كۆمه‌ڵگایه‌كه‌ بۆ گه‌یشتن به‌ مافێكی‌ سیاسی‌ یا دۆزینه‌وه‌ی‌ جێگه‌ی‌ له‌ ده‌سه‌ڵاتدا. ئه‌م بزاڤه‌ ئه‌توانێ‌ كه‌ له‌ هه‌رێمێكدا بێت‌و ئه‌توانێ‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ یان نێونه‌ته‌وه‌یی‌ بێت. زۆر جار ئاڵوگۆڕی‌ ده‌سه‌ڵات‌و حكوومه‌ته‌. وه‌ك بزاڤی مافی‌ مرۆڤایه‌تی‌، مافی‌ ژن، بزاڤ به‌رانبه‌ر به‌ شه‌ڕه‌ بۆ ئاشتیی‌، بزاڤی‌ كرێكاران‌و سۆسیالیسته‌كان. به‌م جۆره‌‌و پاش شیكردنه‌وه‌‌و ناسینی‌ هه‌ر دوو بزاڤ، ئه‌توانین بڵێین بزاڤی‌ سیاسی‌، بزاڤێكی‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌، به‌ڵام بزاڤی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ هه‌میشه‌ ناتوانێ‌ بزاڤێكی‌ سیاسی‌ بێت. له‌ جیهانی‌ دواهێشتراو‌و وڵاته‌ دیكتاتۆره‌كاندا، هه‌ر بزاڤێكی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ به‌ جۆرێك ئه‌گه‌رێته‌وه‌ بۆ ئیش‌و كار‌و یاسا‌و سیاسه‌تی‌ ده‌سه‌ڵاتداران، به‌ڵام له‌ جیهانی‌ پێشكه‌وتوودا ئه‌م دوانه‌ زۆر جیاوان.
زۆر جار باس له‌وه‌ ده‌كرێت كه‌ ژنانی‌ كورد ده‌بێ‌ له‌ قۆناغی‌ ئێستای‌ خه‌باتی‌ نه‌ته‌وایه‌تیدا هه‌موو هه‌وڵ‌‌و ته‌قه‌لای‌ خۆیان بۆ ئازادیی‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌‌و رزگاریی‌ گه‌ل بده‌ن‌و پاش قۆناغی‌ رزگاریی‌ گه‌له‌كه‌مان، مافه‌كانیان ده‌سته‌به‌ر ده‌بێت. ئه‌م بیرۆكه‌یه‌ لێدوانێكی‌ زۆری‌ خولقاندوه‌. ئێوه‌ وه‌ك ژنێكی‌ چالاكی‌ كورد بۆچوونتان له‌م بواره‌دا چیه‌؟
له‌ كوردستاندا هیچ به‌ڵگه‌یه‌ك له‌ بزاڤێكی‌ فێمینیستی‌ به‌و مانایه‌ كه‌ له‌ وڵاته‌كانی‌ رۆژئاوادا هه‌یه‌، له‌ به‌رده‌ستدا نیه‌. چه‌وسانه‌وه‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ سێبه‌ری‌ به‌ سه‌ر چه‌وسانه‌وه‌ی‌ ژێنده‌ری‌ ناوه‌. له‌ ساڵی‌ 1920 به‌م لاوه‌، كورد له‌ ژێر ژینۆساید‌و ئاسیمیلاسیۆنی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌‌و ڕماندا بووه‌، به‌تایبه‌ت له‌ توركیه‌، ئێران‌و سووریه‌ ئه‌م كاره‌ساته‌ له‌ به‌رژه‌وه‌ندی‌‌و وشیاری‌ بزاڤی‌ فێمینیستی‌دا نه‌بووه‌. ژنان كاتێك ده‌رفه‌تی‌ به‌شداری‌ له‌ سیاسه‌تیان پێ‌ دراوه‌ كه‌ له‌ ژێر ئالای‌ خه‌باتی‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌دا هه‌لگیراو‌و درووستكراو به‌ ده‌ست پیاوان بن.
زۆر له‌ رێكخراوه‌ سیاسییه‌كانی‌ كوردستان، به‌تایبه‌ت رێكخراوه‌ چینایه‌تییه‌كان وه‌ك حیزبه‌ ماركسیستی‌‌و شیوعیی‌یه‌كان هه‌موو چالاكی‌ كار كردنێكیان بۆ ژنان به‌ ناوی‌ خه‌باتی‌ چینایه‌تی‌‌و خه‌باتی‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌ تا گه‌یشتن به‌ سه‌ربه‌خۆیی‌ دوا خستووه‌. هه‌ر چییه‌ك هه‌یه‌، زیاتر دروستكراوی‌ تیۆری‌ گۆرانخوازه‌ تازه‌كانه‌ كه‌ به‌ ده‌ست ژنانی‌ چالاك‌و به‌شێك له‌ پیاوانی‌ خه‌باتگێڕی‌ مافی‌ مرۆڤ دروست كراوه‌ یا كورد یا ژن؟ باسێك كه‌ جاروبار له‌ لایه‌ن ئه‌و رێزدارانه‌ی‌ وا هێشتا رۆڵی‌ گه‌وره‌‌و گرنگی‌ ژن له‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ رزگاریخوازی‌ كورددا نابینن. ئه‌وانه‌ ئه‌و به‌شه‌ن وا دیارده‌كان ره‌ش یا سپی‌ ئه‌بینن. یا ئه‌م یان ئه‌و شتێكی‌ ناوه‌ڕاست نابینن. له‌وانه‌یه‌ ئه‌گه‌ر گرووپێك نه‌خۆشێكی‌ كۆمه‌ڵایه‌تییانه‌ یان نه‌خۆشێكی‌ جه‌سته‌یی‌ كار ده‌كه‌ن، به‌لایه‌وه‌ گرینگ نه‌بێت. ئه‌گه‌ر له‌ بواری‌ یاساییه‌وه‌ چاوی‌ لێ‌ بكه‌بن، 1ــ كورد بوون، به‌ستراو بوون به‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌تی‌‌و ناسنامه‌ییه‌‌و ژن بوون به‌ستراو بوون به‌ جێنده‌ری‌‌و ناسنامه‌ی‌ خه‌سته‌ییه‌. دوو باس ئه‌مڕۆ هه‌یه‌ 1-Kurdish Human Rights, 2- Women Human Rightsواته‌ مافی‌ مرۆیی‌ كورد‌و مافی‌ مرۆیی‌ ژن. ئه‌م دوو یاسایه‌ له‌ هیچ كوێدا كێشه‌ بۆ یه‌ك ساز ناكه‌ن. ژن نیوه‌ی‌ دیارده‌ یه‌كه‌مه‌كه‌یه‌‌و ناساندنی‌ مافی‌ ئه‌و ناساندنی‌ مافی‌ نیوه‌ی‌ دیارده‌ی‌ یه‌كه‌مه‌كه‌، كورد بێت. به‌ڵام چالاكی‌ له‌ سه‌ر مافی‌ كورد ناتوانێ‌ ته‌واوی‌ مافی‌ دیارده‌ی‌ دووهه‌م كه‌ ژنان بێت، بیناسێنێت. 2ــ له‌ لایه‌كی‌ دیكه‌وه‌ بڕێك كێشه‌‌و مه‌سه‌له‌ هه‌یه‌ كه‌ به‌ ژنان به‌ستراوه‌ته‌وه‌. هه‌ڵبه‌ت ته‌واوی‌ كۆمه‌ڵگا ئاكام‌و كاریگه‌ریی‌ هه‌یه‌. وه‌ك كێشه‌ی‌ خه‌ته‌نه‌ی‌ ژنان، منداڵبوون‌و ته‌ندرووستی‌ ژنان وه‌ك دیارده‌ی‌ خۆفرۆشی‌‌و خۆكوشتن‌و هتد... .
درێژه‌ی‌ هه‌یه

: چنوور قادری‌ kurdistanmedia
vokradio.com
وتووێژ له‌گه‌ڵ‌ خاتوو سوره‌یا فه‌لاح (به‌شی‌ دووهه‌م‌و كۆتایی‌)

31-05-1387

ههڤپه‌یڤین: چنوور قادری‌
soraya_fallah08.jpgبێگومان به‌ڕێزتان ئاگاداری‌ بارودۆخی‌ ژنان‌و بزووتنه‌ی‌ مافخوازی‌ ژنان له‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ كوردستانن، سه‌ره‌ڕای‌ زه‌خت‌و گۆشارێكی‌ زۆر‌و بێ‌راده‌ی‌ ده‌سه‌ڵاتدارانی‌ كۆماری‌ ئیسلامی‌ بۆ سه‌ر ژنان‌و چین‌و توێژه‌كانی‌ دیكه‌ی‌ كۆمه‌ڵگا، به‌ڵام ژنان ئێستا خاوه‌نی‌ ده‌یان هێز‌و رێكخراوی‌ ناده‌وله‌تی‌‌و مه‌ده‌نین‌و هه‌ر چه‌ند ئاسته‌نگ‌و به‌ربه‌ستی‌ زۆریان هه‌یه‌، به‌ڵام له‌ خه‌بات‌و تێكۆشان رانه‌وه‌ستاون، ئێوه‌ به‌ گشتی‌ بارودۆخه‌كه‌ له‌م پارچه‌یه‌ی‌ كوردستاندا چۆن ده‌بینن؟
ئه‌م خه‌بات‌و تێكۆشانه‌ له‌ چه‌ند بواره‌وه‌ جێگه‌ی‌ لێوردبوونه‌وه‌‌و لێكۆڵینه‌وه‌یه‌، كاتێكی‌ زۆره‌ له‌گه‌ڵ‌ نووسه‌ران‌و زانایانی‌ رۆژهه‌ڵاتناس له‌ سه‌ر پرۆژه‌ی‌ ئێران‌و ژنی‌ كورد به‌ دوای‌ دۆزینه‌وه‌ی‌ وه‌ڵامی‌ ئه‌م پرسیاره‌وه‌م كه‌ ئایا كاتی‌ ئه‌وه‌ گه‌یشتووه‌ كه‌ ژن له‌ ئێران‌و به‌تایبه‌ت له‌ كوردستاندا ئه‌یه‌وێت نیزامی‌ پێشوو بخاته‌ لاوه‌‌و نیزامی‌ یه‌كسانی‌ جێگر بكات؟ ئایا بزاڤی‌ فێمینیستی‌ به‌ڕاده‌یه‌كی‌ پێویست دروست بووه‌؟ ئایا ژن هه‌نگاوی‌ پێشكه‌وتووتری‌ له‌ پیاو هه‌ڵگرتووه‌‌و ئه‌چێته‌ پێش؟‌و هتد... وه‌ڵامی‌ چه‌ند پرسیارم ئه‌رێیه‌‌و وه‌ڵامی‌ چه‌ندیان نه‌رێ‌.

به‌ڕای‌ من ئه‌م بارودۆخه‌ له‌م پارچه‌ی‌ كوردستاندا به‌ خێرایی‌یه‌كی‌ دیاركراو ئه‌چێته‌ پێش‌و هه‌وراز‌و نشێوێكی‌ زۆر به‌خۆیه‌وه‌ ئه‌بینێت، به‌ڵام له‌ رێگه‌یه‌كی‌ دێموكراتیك‌و خه‌ڵكیدا. پلۆرالیسمێكی‌ زۆری‌ تێدایه‌‌و تیاشدا ده‌بێت كه‌ خۆ په‌ره‌ستی‌ به‌ مه‌به‌ستی‌ تاكایه‌تی‌ به‌كار بهێنرێت. به‌ڵام زۆر پێشكه‌وتووه‌‌و خه‌ریكی‌ دۆزینه‌وه‌ی‌ ئایدنتیتی‌ خۆیه‌تی‌. من پێم وایه‌ كاتێك كه‌ ژن توانی‌ له‌ هه‌رێمێكی‌ ژێرده‌ست‌و له‌ ژێر یاسای‌ نایه‌كسان‌و ره‌گه‌زخوازدا كار‌و چالاكی‌ به‌رده‌وام به‌ڕێوه‌ ببات، به‌ره‌و ئه‌وه‌ ده‌ڕوات كه‌ ئیتر به‌ زوڵم‌و زۆر‌و توندوتیژی‌ قایل نه‌بێت‌و به‌رانبه‌ری‌ راوه‌ستێ‌.

بزووتنه‌وه‌ی‌ ژنانی‌ كورد له‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ كوردستان بۆ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ رۆڵی‌ سه‌ره‌كیی‌ خۆی‌ له‌ نێوخۆ‌و ده‌ره‌وه‌دا بگێڕێت‌و چالاك‌و ئه‌كتیڤتر بێت، ده‌بێ‌ چ هه‌نگاوگه‌لێك هه‌ڵبگرێت؟
من له‌ ناو زۆر له‌ پرسیاره‌كانی‌ دیكه‌دا وه‌ڵامی‌ ئه‌وه‌م داوه‌ته‌وه‌، به‌ڵام به‌ كورتی‌ ئه‌توانم به‌ چه‌ند مه‌سه‌له‌كه‌ ئێستا له‌ بزاڤی‌ جیهانیی‌ ژنان بۆ گه‌شه‌سه‌ندن هه‌یه‌، ئاماژه‌ بكه‌م:
1ــ پلانی‌ پێكهێنانی‌ "Linkage"‌و پێوه‌ندی‌ له‌گه‌ڵ‌ رێكخراوه‌كانی‌ دیكه‌.
2ــ پلانی‌ كار له‌ سه‌ر "Business Leadrship"، واته‌ رێبه‌رایه‌تیی‌ ئابووری‌.
3ــ پلانی‌ فێر كردن‌و فێر بوون كه‌ كارێكی‌ سه‌ره‌تایی‌‌و بنه‌ڕه‌تیی‌ كولتوورییه‌.
4ــ پلانی‌ به‌شداری‌ له‌ بزاڤه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كاندا كه‌ هه‌موویان به‌ جۆرێك ئه‌گه‌ڕێنه‌وه‌ سه‌ر بارودۆخی‌ سیاسی‌ له‌ ئێران، وه‌ك كه‌مپه‌ینی‌ راوه‌ستانی‌ به‌ردباران بۆ هه‌میشه‌ (Stop Stoning Forever) یان كه‌مپه‌ینی‌ یه‌ك میلیۆن واژۆ بۆ به‌رابه‌ری‌ (One Million Signature For Equality).
خۆكوژی‌‌و خۆسووتاندنی‌ ژنانی‌ له‌ هه‌موو پارچه‌كانی‌ كوردستان‌و به‌تایبه‌ت له‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ كوردستان بۆته‌ دیاره‌یه‌كی‌ باو‌و رۆژانه‌ گوێ‌بیستی‌ هه‌واڵی‌ دڵته‌زێنی‌ خۆكوژی‌ یان خۆسووتاندنی‌ یه‌ك یان چه‌ند كچ یان ژنی‌ كوردین. هۆكاره‌كان چین‌و رێگاچاره‌ی‌ بنه‌ڕه‌تی‌ بۆ بنبڕكردنی‌ ئه‌م دیارده‌یه‌ چین؟
ئه‌م دیارده‌یه‌ ئه‌شێ‌ له‌ چه‌ند روانگه‌وه‌ له‌به‌رچاو بگیردرێت.
1ــ یاسا: هه‌لوێستێكی‌ كونسێرواتیڤ‌و یاسای‌ ده‌ست‌و پێگیری‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌، نه‌بوونی‌ پشتگیرییه‌كی‌ یاسایی‌ بۆ ژنان، كه‌ ژنانی‌ توێژی‌ بنده‌ست لێی‌ بێ‌خه‌به‌رن یان كه‌ به‌ شتێكی‌ ئاسایی‌ داده‌نێن. هه‌روه‌ها نابێ‌ رۆڵی‌ ئایین له‌ كۆمه‌ڵگا له‌ بیر به‌رینه‌وه‌. ئایین له‌ ئێراندا كه‌ درووستكه‌ری‌ یاساكان بووه‌‌و زۆربه‌ی‌ یاساش به‌رانبه‌ر به‌ یه‌كسانیی‌ ژن‌و پیاو راوه‌ستاوه‌. ژن به‌ هاووڵاتیی‌ ده‌ره‌جه‌ دووهه‌م داده‌نێت‌و له‌ كاتی‌ شه‌ڕ‌و كێشه‌ی‌ بنه‌ماڵه‌ی‌ له‌ مه‌حكه‌مه‌ له‌ ژن به‌رگری‌ ناكات.
2ــ رۆڵی‌ ده‌سه‌ڵات: له‌به‌رچاوگرتنی‌ گوشار‌و زوڵمی‌ زیاتری‌ پاش هاتنه‌ سه‌ر كاری‌ سه‌رۆك كۆماری‌ تازه‌ی‌ كۆماری‌ ئیسلامی، ئه‌حمه‌دی‌ نه‌ژاد بوونی‌ توند‌و تیژی‌ زۆر زیاتره‌‌و كۆنسێرواتیڤتر بوونی‌ كۆمه‌ڵگا به‌هۆی‌ به‌ڕێوه‌بردنی‌ ئایین‌و مه‌زهه‌به‌. شێوه‌ی‌ ئه‌حمه‌دی‌نه‌ژاد میكانیزمێكه‌ له‌ به‌رانبه‌ر سیستمی‌ پیاوسالاردا. بۆ ساپۆرتی‌ ئه‌م بواره‌ ده‌توانم ئیشاره‌ به‌ راپۆرتی‌ رێكخراوی‌ مافی‌ مرۆڤی‌ كوردستان (RMMK) به‌ سه‌رۆكایه‌تیی‌ كاك محه‌ممه‌د سدیقی‌ كه‌بوودوه‌ند‌و رێكخراوی‌ ژنانی‌ كورد بۆ به‌رگریی‌ له‌ ئاشتیی‌‌و مافی‌ مرۆڤ (AKWPPRMR) بكه‌م كه‌ ته‌نیا له‌ 9 مانگدا، 150 ژن له‌ پارێزگای‌ ئازه‌ربایجانی‌ رۆژئاوا كه‌ كورد تێدا ده‌ژین، ده‌ستیان داوه‌ته‌ خۆكوژی‌ داوه‌‌و زیاتریان خۆیان خستۆته‌ نێو ئاور.
3ــ رۆڵی‌ كۆمه‌ڵگا: له‌ لێكۆلینه‌وه‌دا ئه‌م ژنان ده‌كه‌م به‌ دوو به‌ش: به‌شی‌ زۆرینه‌‌و به‌شی‌ كه‌مینه‌.
به‌شی‌ زۆرینه‌: زیاتر یان گه‌نج بوون‌و ته‌مه‌نیان له‌ نێو 14 تا 30 ساڵدا بووه‌ یان خوێنده‌وارییان نه‌بووه‌ یان كه‌م خوێنه‌وار بوون‌و ژنانی‌ چینی‌ بنده‌ست بوون. له‌ وتووێژ له‌گه‌ڵ‌ ئه‌و ژنانه‌ی‌ رزگاریان بووه‌، له‌م كاره‌ساته‌، زیاتریان له‌ توندو تیژی‌ ماڵه‌وه‌، زۆر‌و زوڵمی یه‌كێك یان گشت بنه‌ماڵه‌كه‌، نه‌یه‌كسانیی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌، نه‌بوونی‌ هیوا‌و ئاواتێك بۆ داهاتوو ده‌ره‌جه‌ی‌ سه‌ره‌وه‌ی‌ نیگه‌رانی‌‌و خه‌م‌و ترس ناو لێی‌ ئه‌به‌ن.
له‌ بڕێك له‌ كاته‌كاندا به‌ هۆی‌ نه‌بوونی‌ خوێنده‌واری‌ كه‌ ئه‌ویش خۆی‌ هۆیه‌كی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ هه‌یه‌، ژن تووشی‌ گیر‌و گرفتێك بووه‌‌و پاشان ده‌ستی‌ داوه‌ته‌ خۆكوژی‌، بۆ نموونه‌ ژنێك به‌ هۆی‌ نه‌بوونی‌ خوێنده‌واری‌ مۆڵه‌ت‌و ئیجازه‌ی‌ ژن هێنانی‌ مێرده‌كه‌ی‌ واژۆ كرد. پاشان كه‌ زانی‌ چی‌ كردووه‌، خۆی‌ سووتاندن.
فۆرم‌و شێوه‌ی‌ هاوبه‌ش له‌ توندو تیژی‌ خێزانی‌‌و ناوخۆیی‌ وه‌كوو به‌ زۆر به‌ شوودانی‌ كچ، لێدان، نه‌بوونی‌ سه‌ربه‌خۆیی‌ له‌ بواری‌ ئابوورییه‌وه‌، نه‌هێشتن بۆ رۆیشتن بۆ فێرگه‌ ‌و زانستگه‌. كه‌میی‌ پاره‌ی‌ كاری‌ كرێكاری‌، توند‌و تیژی‌ له‌ سێكسدا، داگیر كردنی‌ جینسی‌ (تجاوز به‌ عنف) ئارامیی‌ له‌ ژیانی‌ زۆر له‌ ژنان هه‌ڵگرتووه‌.
به‌شی‌ كه‌مینه‌: ژنی‌ خوێنه‌وار، له‌م ساڵانه‌دا، پاش ساڵی‌ 2000، ژنانی‌ كورد له‌ رۆژهه‌ڵاتی‌ كوردستان رۆڵێكی‌ دیكه‌یان له‌ كۆمه‌ڵگادا گرته‌ به‌ر. بڕێكی‌ زۆر له‌ ژنان چوونه‌ بازاڕی‌ كار‌و به‌شێكی‌ زۆریش تێكه‌ڵی‌ كاری‌ رۆشنبیریی‌ وه‌ك شێعر‌و ژۆرنالیسم‌و فیلم دروستكردن‌و مۆسیقا. له‌ لایه‌كی‌ دیكه‌وه‌، یاسا ره‌گه‌زخوازییه‌كانی‌ ئێران به‌رانبه‌ر به‌ ژن، توند‌و تیژی‌ سیستمی‌ پیاو سالاری به‌رانبه‌ر به‌ ژن‌و چه‌مك‌و بیرۆكه‌ی‌ ئه‌خلاقیی‌ گشتیی‌‌و تاكه‌كه‌سی‌، به‌تایبه‌ت به‌رانبه‌ر به‌ ژن زۆر ژنی‌ ناچار به‌ كوشتنی‌ خۆیان كرد. زیاتریان له‌ رێگه‌ی‌ ئازار‌و زه‌خت به‌رانبه‌ر به‌ جه‌سته‌ی‌ خۆیانن وه‌ك سووتاندن.
له‌ لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی‌ له‌ روانگه‌ی‌ ده‌روونناسییه‌وه‌ ئه‌توانم هه‌روه‌ك باسم كرد، ژنێك به‌و كاره‌ په‌یامێكی‌ تری‌ بۆ كۆمه‌ڵگا‌و بۆ بنه‌ماڵه‌كه‌ی‌ هه‌یه‌. ناسینی‌ ئیپیدیمیك بوونی‌ ئه‌و رووداوانه‌ به‌ دوای‌ یه‌كدا زۆر گرینگه‌. له‌وانه‌یه‌ ده‌شێت وه‌ك نه‌خۆشییه‌كی‌ كۆمه‌ڵگا ته‌ماشای‌ بكرێت، یان ئاسان دۆزینه‌وه‌ی‌ شتێك وه‌ك نه‌وت كه‌ خۆیان بسووتێنن، یا فێر بوون له‌ یه‌كترین‌و په‌یدا كردنی‌ ئازایه‌تی‌ بۆ راكردن‌و ده‌رچوون له‌ خه‌فه‌تی‌ گه‌وره‌یه‌، كه‌ چاره‌سه‌ر كردنه‌كه‌ی‌ نازانن.
ئه‌مه‌ میكانیزمێكی‌ مه‌نفی‌‌و نه‌رێنییه‌. وه‌ك قیژه‌یه‌ك به‌رانبه‌ر به‌ خراپی‌‌و نه‌ناسینی‌ كه‌مترین خه‌تای یاسایی‌‌و نه‌بوونی‌ به‌رانبه‌ری‌.
پ: له‌ جیهاندا یه‌كێك له‌ مه‌سه‌له‌ سه‌ره‌كییه‌كان، مه‌سه‌له‌ی‌ ژنانه‌. ئێمه‌ی‌ كوردیش ده‌بێ‌ خۆمان له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م نۆرمه‌ جیهانی‌یه‌ رێك بخه‌ین‌و بۆ ئه‌م ره‌وته‌ كار بكه‌ین. بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ ئه‌ركی‌ زۆر گران‌و به‌رپرسانه‌ ده‌كه‌وێته‌ سه‌ر شانی‌ بنه‌ماڵه‌كان، خوێندنگاكان‌و كۆمه‌ڵگا‌و له‌ لایه‌كی‌ دیكه‌وه‌ تاك (چ ژن‌و چ پیاو). ئه‌و ئه‌ركانه‌ چین‌و ده‌بێ‌ چ بكه‌ین؟
ژنان له‌ زۆر له‌ وڵاته‌كاندا پیشانیان داوه‌ كه‌ ده‌توانن رۆڵێكی‌ گه‌وره‌یان له‌ سه‌ره‌كیی‌ كردنی‌ پرسی‌ خۆیان هه‌بێت. هه‌روه‌ها ژنی‌ كوردیش رۆڵێكی‌ زۆری‌ له‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ سیاسی‌‌و نه‌ته‌وه‌یی‌ كورددا هه‌بووه‌. ئه‌مه‌ش چ به‌ پێشمه‌رگه‌ بوون یان له‌گه‌ڵ‌ پێشمه‌رگه‌ بوون بووه‌‌و چ به‌ به‌شداریی‌ سیاسی‌ كه‌ چه‌كی‌ تێدا نه‌بووه‌. به‌ڵام بڕوای‌ زۆربه‌ی‌ ئێمه‌ جیا كردنه‌وه‌ی‌ سیاسه‌ت جێنده‌ر ده‌ربهێنرێت، به‌شێك له‌ كێشه‌ یه‌كسه‌ره‌ كردنی‌ مه‌سه‌له‌ی‌ ژن به‌رهه‌م دێت. من له‌ سه‌ر ئه‌م بروایه‌م كه‌ مه‌سه‌له‌ی‌ ژن له‌ كوردستان پرسێكی‌ سیاسیی‌یه‌، ژنان له‌م ئه‌ركه‌دا گرنگترین ئه‌ركیان هه‌یه‌. ژن ئه‌شێ‌ بۆ ژن كار بكات، ئه‌و به‌شه‌ له‌ ژنان كه‌ به‌ هۆی‌ خوێندكاری‌‌و فێربوونه‌وه‌ به‌شداریی‌ پرسی‌ ژنانه‌، به‌ هۆی‌ چه‌وساوه‌یی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌‌و ئابوورییه‌وه‌ كاتی‌ فێربوون مافه‌ ره‌واكانیان نه‌بووه‌. فێر بكات، موماره‌سه‌ی‌ ئازادی‌‌وئازادی‌ ویستن‌و ئازادانه‌ فێر كردن، له‌م رێگایه‌دا زۆر جار به‌ هۆی‌ ترسێكی‌ زۆر كه‌ له‌ ژندا به‌رانبه‌ر به‌ به‌شداریی‌ له‌ كۆمه‌ڵگادا‌و ده‌نگ هه‌ڵبڕین دروست كراوه‌، له‌وانه‌یه‌ ژن پێویستی‌ به‌ یارمه‌تی‌ بێت.
به‌شی‌ دووهه‌م بۆ ده‌ركه‌وتن‌و پیشاندانی‌ ئه‌م به‌شدارییه‌ به‌ ده‌ست كۆمه‌ڵگایه‌، ئه‌شێ‌ به‌شداری‌ كردنیان به‌رچاو بخرێت‌و رۆڵی‌ ژن ئه‌شێ‌ وه‌ك هاوشانی‌ پیاو دیاری‌ بكرێت. رۆڵی‌ پیاو زۆر رۆڵێكی‌ تایبه‌تییه‌. من ساڵی‌ رابردووش له‌ ... كۆنفرانسه‌كه‌ كه‌ زۆر له‌ سه‌ر به‌شداریی‌ پیاو له‌ پرسی‌ ژن پێداگریم كردبوو (Mens Participation in Women). له‌ به‌شه‌كانی‌ كوردستان خه‌ڵك بیر‌وبڕوای‌ ئایینییان هه‌یه‌‌و پیاوان نه‌یانتوانیوه‌ به‌رانبه‌ری‌‌و یه‌كسانیی‌ نێوان ژن‌و پیاو وه‌ك خاڵێكی‌ سه‌ره‌كی‌ له‌ ژیاندا قبووڵ‌ بكه‌ن. له‌و كاته‌دایه‌ كه‌ ژن له‌ نێو بنه‌ماڵه‌كه‌ یا ده‌توانێ‌ ئازادانه‌ به‌شداری‌ له‌ كاری‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌، كولتووری‌‌و سیاسی‌ بكات. له‌ زۆر له‌ كۆمه‌ڵگاكاندا مافی‌ مافێكه‌ كه‌ پیاو له‌... خۆیدا ده‌بینێت‌و مافی‌ كار بۆ ژنان ئه‌شێ‌ له‌ لایه‌ن پیاوانه‌وه‌ ده‌رچێ‌! هه‌ر بۆیه‌ یارمه‌تیی‌ پیاوان وه‌ك مێرد‌و برا پێویسته‌. هه‌روه‌ها له‌ بواری‌ ده‌روونناسییه‌وه‌، له‌ ده‌ستدانی‌ هه‌رێمی‌ "Territoty" ده‌سه‌ڵاتداریان له‌ ناو بنه‌مه‌ڵه‌یه‌. به‌ڵام هۆشیاری‌ له‌ چالاكی‌ له‌ لایه‌ن خه‌باتگێڕانه‌وه‌ ئه‌مه‌ ده‌گۆ

http://www.kurdistanmedia.com/kurdi/scl/file/94.php

Monday, July 07, 2008

Wto wej legel VOA

سـوره‌یا فه‌لاح باس له‌ كۆنفرانسی ڕاوێژگای لێـكۆڵینه‌وه‌ی ژنانی ئێران له‌ كالیفۆرنیا ده‌كات

07/07/2008

ده‌قی وتووێژه‌كه‌ 949KB - دابگره (Real) audio clip
ده‌قی وتووێژه‌كه‌ 949KB - گوێبگره (Real) audio clip

Suraya Falah

سـوره‌یا فه‌لاح

ڕاوێژگای لێـكۆڵینه‌وه‌ی ژنانی ئێران
Iranian woman research Foundationنۆزده‌هه‌مین كۆنفرانسی خۆی له‌ 3 ی مانگی حه‌وته‌وه‌ له‌ شـاری سـان فرانسـیسكۆی ئه‌یاله‌تی كالیفۆرنیا ده‌سـتپـێـكردووه‌.

بۆ زانینی مه‌به‌ست و ئامانجه‌كانی ئه‌م كۆنفرانسه‌ هاوكارمان سه‌ڵاحی پـیرۆتی وتووێـژی له‌گه‌ڵ سـوره‌یا فه‌لاح سه‌رۆكی كۆمیته‌ی مافه‌كانی ژنان له‌ ئه‌مریكا باكور سـازكردووه‌.

ده‌توانن گوێـبیـستی ده‌قی وتووێـژه‌كه‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلـیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نـگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 6 خوله‌كه‌.

emailme.gif ئه‌‌م ڕاپۆرته ئیمه‌یڵ بكه
printerfriendly.gif بۆ چاپكردن

Monday, June 30, 2008

Jany Diylan interview with Soraya Fallah

سوره‌یا فه‌لاح ده‌رباره‌ی كۆنفرانسێـكی تایبه‌ت به‌ مافه‌كانی مرۆڤ ده‌دوێت

30/06/2008

ده‌قی گفتوگۆكه‌ 1.03MB - دابگره (Real) audio clip
ده‌قی گفتوگۆكه‌ 1.03MB - گوێبگره (Real) audio clip

Sureya Falah

سوره‌یا فه‌لاح

له‌م ڕۆژانه‌ كۆنفرانسێـكی تایبه‌ت به‌ مافه‌كانی مرۆڤ له‌ ئیاله‌تی كالیفۆرنیا به‌ڕێوه‌ده‌چێت.

له‌و باره‌یه‌وه‌ هاوكارمان جانی دیلان گفتوگۆیه‌كی له‌گه‌ڵ سوره‌یا فه‌لاح پـسـپۆر له‌ بواری كاروباره‌كانی ڕامیاری نێونه‌ته‌وه‌یی و بزاڤگه‌ری مافه‌كانی مرۆڤ له‌ ئێران و كوردسـتان سـازكردووه‌.

ده‌توانن گوێبیسـتی ده‌قی گفتوگۆكه‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نـگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 6:50 خوله‌كه‌.

emailme.gif ئه‌‌م ڕاپۆرته ئیمه‌یڵ بكه
printerfriendly.gif بۆ چاپكردن

Tuesday, June 10, 2008

Wto wej Legel VOA sebaret be mafekani mrov le Eran

سوره‌یا فه‌لاح باس له‌ پـێشـێلـكاریـیه‌كانی دژ به‌ مافه‌كانی مرۆڤ له‌ ئێراندا ده‌كات

10/06/2008

ده‌قی وتووێژه‌كه‌ 734KB - دابگره (Real) audio clip
ده‌قی وتووێژه‌كه‌ 734KB - گوێبگره (Real) audio clip

سه‌باره‌ت به‌ ڕه‌وشی مافه‌كانی مرۆڤ له‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی ڕژێمی ئیسلامی ئێران

Sureya Falah

سوره‌یا فه‌لاح

هاوكارمان سه‌ڵاحی پـیرۆتی وتووێژێـكی له‌گه‌ڵ سوره‌یا فه‌لاح سه‌رۆكی لیژنه‌ی ژنانی كورد بۆ مافه‌كانی مرۆڤ له‌ باكوری ئه‌مریكا سـازكردووه‌.

خاتوون سوریا ده‌ڵێت چه‌وسـاندنه‌وه‌ و سه‌ركوتكردن دژی هه‌موو لایه‌ك له‌ ئێراندا ئه‌نجام ده‌درێت، بۆیه‌ داوا له‌ ڕێـكخراوه‌كانی مافی مرۆڤ له‌ ئێران و جیهاندا ده‌كات له‌و كه‌مپـینانه‌ به‌شـداری بكه‌ن كه‌ تیایدا داكۆكی له‌ مافه‌كانی مرۆڤ له‌ ئێراندا ده‌كرێت.

ده‌توانن گوێـبیـستی ده‌قی وتووێـژه‌كه‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلـیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نـگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 4:42 خوله‌كه‌.

emailme.gif ئه‌‌م ڕاپۆرته ئیمه‌یڵ بكه
printerfriendly.gif بۆ چاپكردن

Monday, March 03, 2008

Wto wej legel VOA

سـوره‌یا فه‌لاح باس له‌ 52 هه‌مینی كۆنگره‌ی كۆمسـیۆنی تایبه‌ت به‌ ڕه‌وشی ژنان ده‌كات

28/02/2008

ده‌قی گفتوگۆكه‌ 971KB - دابگره (Real) audio clip
ده‌قی گفتوگۆكه‌ 971KB - گوێبگره (Real) audio clip

كۆمسـیۆنی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ ڕه‌وشی ژنان له‌ جیهان
The_Commission_on_the_Status_of_Women

له‌ 25 ی مانگی دووه‌وه‌ كۆنگره‌ی 52 هه‌مینی خۆی به‌ به‌شـداری نزیكه‌ی 5600 ڕێـكخراوی سڤیلی له‌ نیویۆرك ده‌سـتی به‌ كاره‌كانی كردووه‌ و بڕیاره‌ تا 7 ی مانگی سێ به‌رده‌وامبێت.

بابه‌ته‌ سه‌ره‌كیـیه‌كانی كۆنگره‌كه‌ تایبه‌ت ده‌بێت به‌ ته‌رخانكردنی دارایی بۆ به‌

Suraya Falah

سـوره‌یا فه‌لاح

یه‌كسـانیكردنی ژنان و پـیاوان و هه‌روه‌ها هه‌وڵدان بۆ به‌ تواناكردنی ژنان له‌ سه‌رانسه‌ری جیهاندا.

خانم سوره‌یا فه‌لاح شـاره‌زای بواری په‌یوه‌ندیـیه‌ نێونه‌ته‌وه‌یـیه‌كان و به‌رگری له‌ مافی ژنان پـێده‌چێت تاكه‌ ژنی كوردبێت له‌و كۆنگره‌یه‌دا به‌شـداری بكات، وه‌ له‌ گفتوگۆیه‌كدا له‌گه‌ڵ هاوكارمان جانی دیلان ده‌ڵێت جێی داخه‌ هه‌زاران ژن له‌ سه‌رانسه‌ری جیهاندا به‌شـداریـیان له‌و كۆنگره‌یه‌دا كردووه‌ و ئه‌وه‌ چه‌ند ڕۆژێـكه‌ له‌ نێوانیاندا ده‌گه‌ڕێم تاكو ژنێـكی تری كورد ببینم نه‌مدیوه‌.

ده‌توانن گوێبیسـتی ده‌قی گفتوگۆكه‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نـگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 6:15 خوله‌كه‌.

Friday, February 29, 2008

Komisioni veze'i Jnan le netewe yek grtwekan

سـوره‌یا فه‌لاح باس له‌ 52 هه‌مینی كۆنگره‌ی كۆمسـیۆنی تایبه‌ت به‌ ڕه‌وشی ژنان ده‌كات

28/02/2008

ده‌قی گفتوگۆكه‌ 971KB - دابگره (Real) audio clip
ده‌قی گفتوگۆكه‌ 971KB - گوێبگره (Real) audio clip

كۆمسـیۆنی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ ڕه‌وشی ژنان له‌ جیهان
The_Commission_on_the_Status_of_Women

له‌ 25 ی مانگی دووه‌وه‌ كۆنگره‌ی 52 هه‌مینی خۆی به‌ به‌شـداری نزیكه‌ی 5600 ڕێـكخراوی سڤیلی له‌ نیویۆرك ده‌سـتی به‌ كاره‌كانی كردووه‌ و بڕیاره‌ تا 7 ی مانگی سێ به‌رده‌وامبێت.

بابه‌ته‌ سه‌ره‌كیـیه‌كانی كۆنگره‌كه‌ تایبه‌ت ده‌بێت به‌ ته‌رخانكردنی دارایی بۆ به‌

Suraya Falah

سـوره‌یا فه‌لاح

یه‌كسـانیكردنی ژنان و پـیاوان و هه‌روه‌ها هه‌وڵدان بۆ به‌ تواناكردنی ژنان له‌ سه‌رانسه‌ری جیهاندا.

خانم سوره‌یا فه‌لاح شـاره‌زای بواری په‌یوه‌ندیـیه‌ نێونه‌ته‌وه‌یـیه‌كان و به‌رگری له‌ مافی ژنان پـێده‌چێت تاكه‌ ژنی كوردبێت له‌و كۆنگره‌یه‌دا به‌شـداری بكات، وه‌ له‌ گفتوگۆیه‌كدا له‌گه‌ڵ هاوكارمان جانی دیلان ده‌ڵێت جێی داخه‌ هه‌زاران ژن له‌ سه‌رانسه‌ری جیهاندا به‌شـداریـیان له‌و كۆنگره‌یه‌دا كردووه‌ و ئه‌وه‌ چه‌ند ڕۆژێـكه‌ له‌ نێوانیاندا ده‌گه‌ڕێم تاكو ژنێـكی تری كورد ببینم نه‌مدیوه‌.

ده‌توانن گوێبیسـتی ده‌قی گفتوگۆكه‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نـگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 6:15 خوله‌كه‌.

emailme.gif ئه‌‌م ڕاپۆرته ئیمه‌یڵ بكه
printerfriendly.gif بۆ چاپكردن

Saturday, February 16, 2008

VOA

تێـڕوانینی جیاجیا سه‌باره‌ت به‌ له‌تبوونی هه‌ردوو لایه‌نه‌‌ سه‌ره‌كیـیه‌كه‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی كوردسـتان – به‌شی دووهه‌م و كۆتایی
له لایه‌‌ن به‌ڵێن ساڵح
16/02/2008

ده‌قی به‌رنامه‌كه‌ 1.81MB - دابگره (Real) audio clip
ده‌قی به‌رنامه‌كه‌ 1.81MB - گوێبگره (Real) audio clip

بۆ ئه‌م ئه‌ڵقه‌یه‌ی پانۆراما به‌شی دووهه‌م و كۆتایی گفتوگۆكه‌مان له‌سه‌ر له‌تبوونه‌كانی نێو دوو لایه‌نه‌ سه‌ره‌كیـیه‌كه‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی كوردسـتان، واته‌ حزبی دیموكراتی كوردسـتانی ئێران و كۆمه‌ڵه‌ی شـۆڕشـگێڕی زه‌حمه‌تكێشـانی كوردسـتان پـێشـكه‌ش ده‌كه‌ین.

له‌ ئه‌ڵقه‌ی پـێشـوودا هه‌ریه‌ك له‌ ئه‌ندامه‌ باڵاكانی ئه‌و دوو لایه‌نه‌ ڕاوبۆچوونی خۆیانیان دا له‌سه‌ر كێشـه‌كانی له‌تبوون.

عه‌بدوڵـڵای حه‌سه‌ن زاده‌ ئاماژه‌ی به‌وه‌ كرد لایه‌نه‌كه‌ی به‌رامبه‌ری به‌ هه‌ڵه‌ له‌ دیموكراسی گه‌یشتوون و ئاماژه‌ی به‌وه‌ش كرد دیموكراسی ئه‌وه‌ نیـیه‌ زۆرینه‌ مافی كه‌مینه‌ بخوات. مه‌سه‌له‌ی ئه‌گه‌ری یه‌كـگرتنه‌وه‌شی به‌سـته‌وه‌ به‌ چۆنێتی بیركردنه‌وه‌.
Abdulle Muhtedi & Umer Eilxanizade

عومه‌ری ئیلخانی زاده‌ (ڕاست) ، عه‌بدوڵـڵای موهته‌دی

عه‌بدوڵـڵای موهته‌دیش له‌ لای كۆمه‌ڵه‌ باسی له‌وه‌ بۆ كردین هیچ ناكۆكیـیه‌كی سـیاسیـیانه‌ و ئایدیۆلۆژیانه‌ نه‌بۆته‌ مایه‌ی له‌تبوونی كۆمه‌ڵه‌، له‌ ده‌مێـكدا عومه‌ری ئیلخانی زاده‌ هۆكانی له‌تبوونی كۆمه‌ڵه‌ ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ ژماره‌یه‌ك جیاوازی.

عه‌لی مێهرپه‌ره‌وه‌ریش، كه‌ له‌ دوای له‌تبوونی حزبی دیموكراتی كوردسـتانی ئێرانه‌وه‌ وازی له‌ پـۆسـتی سـیاسی ناو حزبه‌كه‌ی هێنا، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دا باسی له‌وه‌ بۆ كردین له‌تبوون چ ده‌ردێـكی تاڵه‌، به‌ڵام چۆنێتی بیركردنه‌وه‌شی كرده‌ پـێوانه‌یه‌ك بۆ هه‌ر هیچ نه‌بێت كه‌مكردنه‌وه‌ی جیاوازیـیه‌كان.

به‌ لای زۆر كه‌سه‌وه‌ كه‌ هه‌واڵی ئه‌م له‌تبوونانه‌یان ده‌بیست دووچاری واق وڕمان ده‌هاتن و ده‌یانپـرسی " ئه‌رێ كه‌ی كاتی ئه‌م جۆره‌ هه‌نگاوانه‌یه‌؟"

ده‌توانن گوێبیسـتی ده‌قی به‌رنامه‌كه‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 12 خوله‌كه‌.

Tuesday, January 01, 2008

Interview with VOA/له لایه‌‌ن جانی دیلان

سووره‌یا فه‌لاح باس له‌ ڕووداوه‌ گرنگه‌كانی سـاڵی 2007 ی ئێران ده‌كات

30/12/2007

ده‌قی گفتوگۆكه - دابه‌زێنه audio clip
گوێبگره له‌ ده‌قی گفتوگۆكه audio clip

سه‌باره‌ت به‌ ڕووداوه‌ گرنگه‌كانی سـاڵی 2007 له‌ ئێران خانم سووره‌یا فه‌لاح، شـاره‌زا و

Iran

ڕاوێـژكار له‌ بواری یاسـای نێونه‌ته‌وه‌یـیدا له‌ گفتوگۆیه‌كدا له‌گه‌ڵ هاوكارمان جانی دیلان ده‌ڵێت سه‌رۆكی ئێرانی مه‌حمود ئه‌حمه‌دی نه‌ژاد به‌ڵێنه‌كانی ئابوری به‌جێ نه‌گه‌یاندووه‌، وه‌ ئازادی له‌و وڵاته‌دا نیـیه‌ و زۆر كه‌سـان به‌هۆی دید و بۆچوونه‌كانیانه‌وه‌ كه‌وتوونه‌ته‌ زیندان، وه‌ نه‌ته‌وه‌ جیاوازه‌كانی ئێران له‌ مافه‌ بناغه‌یی‌یه‌كانیان زه‌وت كراون.

ده‌توانن گوێبیسـتی ده‌قی گفتوگۆكه‌ بن له‌ ڕێـگه‌ی كلیـكـكردنی ئه‌و فایله‌ ده‌نـگیـیه‌ی سه‌ره‌وه‌، ماوه‌كه‌ی 15:43 خوله‌كه‌.